Έχουν περάσει περισσότερα από ογδόντα χρόνια από την ημέρα που ο ξανθός Βέλγος δημοσιογράφος με τ’ όνομα Τεν-Τεν και το ατίθασο τσουλούφι του έκανε την εμφάνισή του, γεννημένος στις 10 Ιανουαρίου του 1929 απ’ την πένα του Ζωρζ Ρεμί, γνωστού και ως Ερζέ.
Ο Georges Prosper Remi, 22 Μαίου 1907- 3 Μαρτίου 1983, περισσότερο γνωστός με το ψευδώνυμο Herge, ήταν Βέλγος κομίστας…..Το πιο σημαντικό του έργο, με μεγάλη παγκόσμια αναγνώριση ήταν οι Περιπέτειες του Τεν τεν (Tin Tin) που έγραφε και εικονογραφούσε από το 1929 μέχρι το θάνατό του…..Με το σχέδιό του καθιέρωσε το ύφος της λεγόμενης «καθαρής γραμμής» που επηρέασε αρκετούς ακόμα δημιουργούς…..Σύμφωνα με τον κατάλογο Index Translationum της UNESCO, συγκαταλέγεται στους δέκα γαλλόφωνους συγγραφείς με τις περισσότερες μεταφράσεις…..Το 2003 τιμήθηκε με το βραβείο Άισνερ.
1. Άνοιξα –όπως ο Αστυνόμος Χαρίτος του Μάρκαρη- το λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας κι έψαξα να βρω τη λέξη «περιπέτεια»……Βρήκα οκτώ διαφορετικές ερμηνείες, απ’ τις οποίες οι επτά είναι συνυφασμένες με δύσκολες καταστάσεις -κινδύνους, μπελάδες, ταλαιπωρίες, δυστυχίες, αναστατώσεις, αγωνίες- και η άλλη γλυκειά –πλην όμως επικίνδυνη από πολλές πλευρές- αφού ερμηνεύει σαν «περιπέτεια» τη σύντομη κι επιφανειακή ερωτική σχέση…..Δεν βρήκα όμως πουθενά ερμηνεία της «περιπέτειας» σαν μια απλή και συμπαθητική κατάσταση ζωής, πραγμάτων και γεγονότων –εννοείται γεμάτη κινδύνους και αγωνίες- που μας μεταφέρει ευχάριστα και πολλές φορές δημιουργικά, σένα κόσμο πολύ κοντινό, γνώριμο, αλλά παράλληλα μακρινό και κυρίως παραμυθένιο.
2. Γιατί αυτός είναι ο κόσμος του Τεν-τεν αγαπημένοι μου σύντροφοι…..του Τεν-τεν, του δημοσιογράφου που μας διασκέδασε – και γιατί όχι; εξακολουθεί να μας διασκεδάζει-και μας συντρόφευσε στα νιάτα μας…..του παγκόσμια γνωστού χάρτινου ήρωα, που γνώρισε τέτοια επιτυχία μεταπολεμικά ώστε να προκαλέσει την ζήλεια του τότε Γάλλου προέδρου Ντε Γκολ, που δήλωσε χαρακτηριστικά, «Ο μοναδικός διεθνής ανταγωνιστής μου είναι ο Τεν Τεν».
1. Άνοιξα –όπως ο Αστυνόμος Χαρίτος του Μάρκαρη- το λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας κι έψαξα να βρω τη λέξη «περιπέτεια»……Βρήκα οκτώ διαφορετικές ερμηνείες, απ’ τις οποίες οι επτά είναι συνυφασμένες με δύσκολες καταστάσεις -κινδύνους, μπελάδες, ταλαιπωρίες, δυστυχίες, αναστατώσεις, αγωνίες- και η άλλη γλυκειά –πλην όμως επικίνδυνη από πολλές πλευρές- αφού ερμηνεύει σαν «περιπέτεια» τη σύντομη κι επιφανειακή ερωτική σχέση…..Δεν βρήκα όμως πουθενά ερμηνεία της «περιπέτειας» σαν μια απλή και συμπαθητική κατάσταση ζωής, πραγμάτων και γεγονότων –εννοείται γεμάτη κινδύνους και αγωνίες- που μας μεταφέρει ευχάριστα και πολλές φορές δημιουργικά, σένα κόσμο πολύ κοντινό, γνώριμο, αλλά παράλληλα μακρινό και κυρίως παραμυθένιο.
3. Είναι γεγονός σύντροφοι!!!, για πολλούς από μας, ο ρεπόρτερ έχει πάντα μια πλευρά περιπετειώδη και ίσως τυχοδιωκτική –με τη καλή έννοια βέβαια τουλάχιστον στα κόμιξ και τη λογοτεχνία-…..σίγουρα όμως, όχι του παλιανθρώπου, του απατεώνα ή του θεομπαίχτη πολιτικού, αλλά σαφώς εκείνου που με κάθε τρόπο αναζητά, διασταυρώνει και συνδέει τα γεγονότα με σκοπό την αποκάλυψη της είδησης και κυρίως της αλήθειας.
4. Κάτι τέτοιο είναι κι ο Τεν τεν…..νέος ρεπόρτερ, καθαρός και αγνός, με χαρακτήρα κι αρχές, χωρίς δεύτερες σκέψεις –που ακολουθούν την εμπειρία της ζωής- και κυρίως χωρίς κοινωνικές και πολιτικές εξαρτήσεις…..πάντα το καλό παιδί, πάντα έτοιμος –σαν καλός πρόσκοπος- και υπέρμαχος της ηθικής, της τιμιότητας, της φιλίας, της πίστης σε ιδανικά…..πάντα ορεξάτος κι έτοιμος να ρουφήξει νέα γνώση, αλλά και να εξερευνήσει τον κόσμο…..όμως κυρίως αγαπημένοι μου σύντροφοι ο Τεν τεν –γι αυτό και απόρησα με την ενασχόληση του Σπήλμπεργκ μαζί του- ένα πράγμα δεν υπήρξε ποτέ–κατά τη γνώμη μου- ο Τεν τεν.....ήρωας πολιτικά ορθός!!!
5. Και εξηγούμαι προς τέρψη των απανταχού συντρόφων φίλων του…..ο Ερζέ πρωτοδημιούργησε τον Τεν Τεν για το παιδικό ένθετο της Βέλγικης συντηρητικής καθολικής εφημερίδας «20ος Αιώνας», όταν στην ίδια εφημερίδα δούλευε ένας δημοσιογράφος -και φίλος του- που μερικά χρόνια αργότερα θα εξελισσόταν σε θρύλο του εθνικιστικού κινήματος, ο Λεόν Ντεγκρέλ, που είχε πολλές φορές δηλώσει ότι ο Τεν Τεν ήταν εμπνευσμένος από μια φωτογραφία του όταν ήταν είκοσι χρονών…..Και σένα βιβλίο του, το «Τεν Τεν, ο συναγωνιστής μου», που κυκλοφόρησε μετά το θάνατο του, μας πληροφορεί ότι ο Τεν τεν άρχισε να φοράει τα θρυλικά παντελόνια του γκολφ απ’ την ημέρα που μπήκε στα γραφεία της εφημερίδας φορώντας παντελόνια του γκολφ, παντελόνια που λάτρευαν και φορούσαν πολύ οι παλιοί Γερμανοί αριστοκράτες.
6. Η τύχη του Λεόν Ντεγκρέλ σύντροφοι –του μετέπειτα ηγέτη των Βέλγων «Ρεξιστών και ολόιδιου με τον Τεν τεν στη διπλανή φωτογραφία- είναι λίγο πολύ γνωστή μιας και θεωρήθηκε συνεργάτης των Γερμανών…..Όμως οι «Ρεξιστές» δεν υπήρξαν ούτε φασίστες, ούτε εθνικοσοσιαλιστές, παρά μάχιμοι καθολικοί, που ονειρεύονταν μια ηθική και εθνική αναγέννηση με βάση τη κοινωνική διδασκαλία της καθολικής εκκλησίας…..Το πραγματικό τους όνομα ήταν «Κρίστους Ρέη» (βασιλιάς χριστός) και το πήραν απ’ τους «Κριστέρος», τους Μεξικανούς καθολικούς Επαναστάτες.....και λέει ο Ντεγκρέλ για το κόμμα του, «μαχητικά καθολικό, μαχητικά σοσιαλιστικό και μαχητικά αντικομμουνιστικό»…..και είναι γεγονός το ότι απ’ την στιγμή που άρχισε νάχει επαφές με τα φασιστικά κινήματα της Ευρώπης, οι μεγαλοπαπάδες, που μέχρι τότε τον θεωρούσαν την μεγαλύτερη τους ελπίδα για έναν ριζοσπαστικό καθολικισμό, τον απαρνήθηκαν…..όσο για την συνεργασία του με τους Γερμανούς, αυτή –κατά τη γνώμη μου- είχε μόνο ένα σκοπό, την αναβίωση του κράτους της Βουργουνδίας στα όρια του Κάρολου του Γενναίου (1433-1477)…..και οι πολεμικές του δραστηριότητες στο Ανατολικό Μέτωπο είχαν σχέση απλά με τη βαθειά του πίστη στον μαχητικό καθολικισμό που τον έκανε να θέλει να πολεμήσει ενάντια στην άθεη και κομμουνιστική Σοβιετική Ένωση…..απλά πράγματα!!
Επειδή όμως –ως συνήθως- παρασύρθηκα και μακρηγόρησα σύντροφοι…..καιρός να επανέλθω τάχιστα στα του Τεν τεν και του δημιουργού του, αφού σας παροτρύνω να επισκεφτείτε την «ΕΥΡΩΠΗ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ» του φίλου μου του Θόδωρου –μια αξιόλογη και μοναχική προσπάθεια- για να διαβάσετε μια φοβερή συνέντευξη του Ντεγκρέλ (για περισσότερα πατήστε εδώ).
7. Καθολικός κι αντικομμουνιστής λοιπόν ο Ντεγκρέλ…..καθολικός κι αντικομμουνιστής κι ο διευθυντής του «20ου Αιώνα», αββάς Νομπέρ Βαλέζ…..κάπως έτσι ίσως να προέκυψε η πρώτη περιπέτεια του ήρωα μας «Ο Τεν τεν στην χώρα των Σοβιέτ» (1929-30) -περιπέτεια ασπρόμαυρη που δεν κυκλοφόρησε στην πατρίδα μας, αλλά κυκλοφορεί ευρέως στο διαδίκτυο στ΄ Αγγλικά και στα Γαλλικά-, που ο ριψοκίνδυνος κι αγαπημένος μας ρεπόρτερ στέλνεται απ’ το Βερολίνο στην Μόσχα για να καταγράψει τις συνθήκες στις οποίες ζούσαν οι Ρώσοι μέσα στο Σταλινισμό…..Εκεί θ’ ανακαλύψει –λίγο υπερβολικά ίσως για σήμερα- ότι οι μπολσεβίκοι έκλεβαν το ψωμί του λαού, νόθευαν τις εκλογές κι εξαφάνιζαν τους πολιτικούς τους αντιπάλους…..κι έχει μείνει κλασσική η σκηνή, που τρεις μπολσεβίκοι μένα πιστόλι σε κάθε χέρι ρωτούν, «Όποιος έχει αντίρρηση για την λίστα –των υποψηφίων στις εκλογές- να σηκώσει το χέρι. Ποιος λέει όχι στην λίστα;».....Κι η επιτυχία αυτής της πρώτης περιπέτειας του Τεν Τεν –που κατηγορήθηκε για αντικομμουνισμό, επειδή άσκησε σκληρή κριτική στο σταλινισμό και για πολλά χρόνια θεωρήθηκε προϊόν του Ψυχρού πολέμου- ήταν τόσο άμεση…..που όταν ολοκληρώθηκε κι η εφημερίδα διοργάνωσε πάρτι στο σιδηροδρομικό σταθμό, χιλιάδες φίλοι της έδωσαν το παρών, ενώ ένας προσκοπάκος παρίστανε τον Τεν Τεν µε ζελέ στο κεφάλι ώστε να κρατιέται ψηλά το τσουλουφάκι των ξανθών μαλλιών του ρεπόρτερ.
Κι αυτή η τεράστια επιτυχία σήµανε και τις αναγκαίες συνέχειες!!!
8. Με παρόμοιες παραμέτρους λοιπόν δημιουργήθηκε κι «Ο Τεν Τεν στο Κονγκό» (1930-31), μια περιπέτεια που δείχνει την υποστήριξη του Ερζέ αλλά και του Βαλέζ στην αποικιοκρατία του Κονγκό και στα θετικά αποτελέσματα που είχε για τους μαύρους αυτόχθονες…..κλασική σκηνή το μάθημα ιστορίας στους μαύρους μαθητές, «Αγαπητοί φίλοι, σήμερα θα σας μιλήσω για την πατρίδα σας, το Βέλγιο», μια φράση που αργότερα θεωρήθηκε ρατσιστική κι αποικιοκρατική κι ανάγκασε τον Ερζέ να την τροποποιήσει…..κι εμφάνισε τον Τεν Τεν να ρωτάει στα μαθηματικά, «Θα αρχίσουμε από την πρόσθεση. Ποιος μπορεί να πει πόσο κάνουν 2+2; Κανείς;»…..όμως κι αυτό θεωρήθηκε ρατσιστικό και πριν από λίγα χρόνια η Βρετανική Επιτροπή Ισότητας απαίτησε να αποσυρθεί από την κυκλοφορία…..άδικα ίσως γιατί κατά τη γνώμη μου το κάθε έργο θα πρέπει να διαβάζεται λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν την εποχή που δημιουργήθηκε.
Επειδή όμως –ως συνήθως- παρασύρθηκα και μακρηγόρησα σύντροφοι…..καιρός να επανέλθω τάχιστα στα του Τεν τεν και του δημιουργού του, αφού σας παροτρύνω να επισκεφτείτε την «ΕΥΡΩΠΗ ΤΩΝ ΕΘΝΩΝ» του φίλου μου του Θόδωρου –μια αξιόλογη και μοναχική προσπάθεια- για να διαβάσετε μια φοβερή συνέντευξη του Ντεγκρέλ (για περισσότερα πατήστε εδώ).
Κι αυτή η τεράστια επιτυχία σήµανε και τις αναγκαίες συνέχειες!!!
8. Με παρόμοιες παραμέτρους λοιπόν δημιουργήθηκε κι «Ο Τεν Τεν στο Κονγκό» (1930-31), μια περιπέτεια που δείχνει την υποστήριξη του Ερζέ αλλά και του Βαλέζ στην αποικιοκρατία του Κονγκό και στα θετικά αποτελέσματα που είχε για τους μαύρους αυτόχθονες…..κλασική σκηνή το μάθημα ιστορίας στους μαύρους μαθητές, «Αγαπητοί φίλοι, σήμερα θα σας μιλήσω για την πατρίδα σας, το Βέλγιο», μια φράση που αργότερα θεωρήθηκε ρατσιστική κι αποικιοκρατική κι ανάγκασε τον Ερζέ να την τροποποιήσει…..κι εμφάνισε τον Τεν Τεν να ρωτάει στα μαθηματικά, «Θα αρχίσουμε από την πρόσθεση. Ποιος μπορεί να πει πόσο κάνουν 2+2; Κανείς;»…..όμως κι αυτό θεωρήθηκε ρατσιστικό και πριν από λίγα χρόνια η Βρετανική Επιτροπή Ισότητας απαίτησε να αποσυρθεί από την κυκλοφορία…..άδικα ίσως γιατί κατά τη γνώμη μου το κάθε έργο θα πρέπει να διαβάζεται λαμβάνοντας υπόψη τις κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν την εποχή που δημιουργήθηκε. 
10. Ο πιο πιστός σύντροφος του Τεν τεν είναι ο Μιλού ένα λευκότριχο φοξ τεριέ κι είναι αλήθεια ότι για πολλά χρόνια η σειρά είχε τίτλο «Οι περιπέτειες του Τεν Τεν και του Μιλού».
Σ’ όλες αυτές τις ιστορίες ο ρόλος του Μιλού είναι πολύ σημαντικός μιας κι είναι ο μοναδικός σύντροφος του ήρωα…..Μιλάει με τον Τεντέν, λέει την γνώμη του, διαφωνεί και συμβουλεύει, έχοντας παρόλα αυτά διαφορές στο χαρακτήρα και τάσεις ανεξαρτησίας…..και είναι γεγονός ότι ο Μιλού -αρκετές φορές- πατάει πιο σταθερά στα πόδια του, ενώ ο Τεν Τεν δεν σκέφτεται τίποτα άλλο από την επιτυχία της αποστολής του.....Ο Μιλού υποβαθμίστηκε με την εμφάνιση του καπετάνιου Χάντοκ, παρά την μεγάλη αδυναμία και των δύο στο ουίσκι…..μια αδυναμία που πολλές φορές δυσκολεύει την ζωή του Τεν Τεν.....Και σιγά-σιγά ο Τεν τεν κι ο καπετάνιος άρχισαν να μονοπωλούν το ενδιαφέρον των αναγνωστών…..ο Μιλού όμως πάντα έβρισκε τρόπο να πρωτοστατεί, σε σημείο τέτοιο ώστε όλοι οι εκατομμύρια αναγνώστες-θαυμαστές του κόμικ να μην πάψουν ποτέ να τον θεωρούν το άλλο μισό του Τεν τεν.
11. Ακολούθησαν «τα πούρα του Φαραώ» (1932-34), μια καταπληκτική περιπέτεια, η τέταρτη στη σειρά, που μπλέκει τον Τεντέν στο δρόμο του Ελληνοαμερικανού μεγιστάνα Ροβέρτου Ρασταπόπουλου, έναν από τους δευτερεύοντες ήρωες της σειράς, εμπνευσμένο απ’ τον Αριστοτέλη Ωνάση, που πιστώνεται στους κακούς, συχνά δημιουργεί αξεπέραστα εμπόδια στον Τεντέν και είναι ιδιοκτήτης των κινηματογραφικών στούντιο Cosmos Pictures, προκάλυμμα φοβερό για τις παράνομες δραστηριότητες του.....των ανεκδιήγητων και γκαφατζήδων Ντυπόν Ντυπόν που είναι χαρακτήρες εμπνευσμένοι κυρίως απ’ τον πατέρα του Ερζέ Αλέξη και το δίδυμο αδελφό του Λεόν, δυο ενθουσιώδεις, ανίκανοι και γκαφατζήδες δίδυμοι ντετέκτιβς με μοναδική τους διαφορά το σχήμα του μουστακιού τους, κύριο χαρακτηριστικό τους να ντύνονται μς τις τοπικές ενδυμασίες των χωρών που επισκέπτονται για να περνούν δήθεν απαρατήρητοι δημιουργώντας όμως κωμικοτραγικές καταστάσεις και κύρια ενασχόληση τους να συλλαμβάνουν πάντα το λάθος πρόσωπο.....και πολυάριθμων συμμοριών που το μόνο που θέλουν είναι να τον εξοντώσουν για να μην ανακαλύψει το κρησφύγετο των λαθρέμπορων που κρύβεται μέσα στο τάφο του φαραώ.....Τέλος πάντων σύντροφοι, «Τα πούρα του Φαραώ» πρωτοδημοσιεύτηκαν ασπρόμαυρα και σε συνέχειες από τον Δεκέμβριο του 1932 έως τον Αύγουστο του 1934 –ένθετο στη βέλγικη εφημερίδα Le Vingtième Siècle-…..αλλά και με άλλο τίτλο, «ο Τεντέν στην Ανατολή».....Και είναι γεγονός –κι ίσως και μεγάλη ατυχία- το ότι μεταξύ του ’40 και του ’60 πολλές από τις πρώτες περιπέτειες του Τεντέν επανασχεδιάστηκαν, άλλες πολύ κι άλλες λιγότερο…..και είναι επίσης γεγονός το ότι οι διαφορές μεταξύ των δύο εκδόσεων της περιπέτειας «τα Πούρα του Φαραώ» ήταν σημαντικές…..με την έκδοση του ’30 να είναι πιο πολιτική…..ας πούμε ο Πορτογάλος καπετάνιος De Figueira στην έκδοση του '30 ισχυρίζεται ότι έχει εγκαταλείψει την Ευρώπη, λόγω της μεγάλης οικονομικής κρίσης, ενώ στην έκδοση του ’50 ο λόγος είναι απροσδιόριστος…..ή στην έκδοση του 1934, όταν ο Τεντέν επισκέπτεται τη Μέκκα -ιερή πόλη των μουσουλμάνων και απαγορευμένη στους αλλόθρησκους- φοράει βαρύ μακιγιάζ για να καλυφθεί, ενώ το 1955 η πόλη είναι απροσδιόριστη κι ο Τεντέν δεν ασχολείται καν με το μακιγιάζ…..κι άλλες πολλές –και ίσως και κουραστικές- διαφορές και τελικά το γεγονός είναι ότι «Τα πούρα του Φαραώ» ξαναδημοσιεύτηκαν -και αυτή τη μορφή διαβάζουμε σήμερα- έγχρωμα και αλλαγμένα, το 1955.....Από κει και πέρα ο χαρακτήρας του αιγυπτιολόγου EP Jacobini βασίζεται στον χαρακτήρα του φίλου, συνεργάτη και συνάδελφου του Ερζέ ΕΚ Jacobs (Edgard Félix Pierre Jacobs, Βέλγος συγγραφέας, κομίστας και καλλιτέχνης, που γεννήθηκε το 1904 και πέθανε το 1987, με πιο γνωστό του έργο τις περιπέτειες του «Μπλέικ και Μόρτιμερ»). Διάβασα ότι στην έκδοση του 1934 ο αιγυπτιολόγος λεγόταν Carnaval, μια φοβερή αναφορά του Ερζέ στο Λόρδο Carnarvon (George Edward Stanhope Molyneux Herbert, 1866 - 1923) που έγινε γνωστός σαν χρηματοδότης του Howard Carter (Άγγλος αρχαιολόγος και αιγυπτιολόγος 1874-1939) στην αναζήτηση, στην ανασκαφή και στην ανακάλυψη του τάφου του Τουταγχαμών στην κοιλάδα των Βασιλέων.....Τέλος ο χαρακτήρας του καπετάνιου-λαθρέμπορου που μαζεύει τον Τεντέν και τον Μιλού στην Ερυθρά θάλασσα βασίζεται στο χαρακτήρα του Γάλλου τυχοδιώκτη και συγγραφέα Henry de Monfreid (1879-1974).
12. Ενα κρυπτογραφημένο μήνυμα στο τηλέγραφο του Τεν τεν γίνεται η αφορμή για ένα μεγάλο ταξίδι στη Σαγκάη…..ταξίδι γεμάτο κινδύνους για τη ζωή του και σωτήριες επεμβάσεις προστασίας από άγνωστους κινέζους, που δεν καλόβλεπαν την παρουσία των Γιαπωνέζων στην πατρίδα τους…..κι όλ’ αυτά μπλέκονται με το εμπόριο οπίου, με παλιούς γνώριμους του Τεν τεν και συνθέτουν μια άκρως ενδιαφέρουσα περιπέτεια…..
.....τον «Μπλε Λωτό» (1934-35), που ουσιαστικά ο Ερζέ περιγράφει την εισβολή των Ιαπώνων στην Μαντζουρία και παίρνει το μέρος των Κινέζων…..Και είναι γεγονός, ότι εξαιτίας του έργου αυτού, ο εθνικιστής ηγέτης της Κίνας Τσάνγκ Κάι Σεκ κάλεσε τον Ερζέ στην Κίνα, ένα ταξίδι που λόγω του πολέμου δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.
Στον «Μπλε Λωτό» συνεργάστηκε έκτακτα ένας καλός φίλος του Ερζέ, ο Tchang Tchong-Jen, πιο γνωστός ως Τσανγκ, που ήταν και η βασική πηγή έμπνευσης για τη δημιουργία του μικρού ήρωα που σώζει δυο φορές ο Τεν τεν, στον «Μπλε Λωτό» αλλά κι αργότερα στο «Ο Τεν τεν στο Θιβέτ»…..Γνωρίστηκαν το 1931 στην Ακαδημία Καλών Τεχνών των Βρυξελλών, όταν ο Ερζέ σπούδαζε ζωγραφική κι ο Τσανγκ γλυπτική…..Ο Τσανγκ έγινε τεχνικός σύμβουλος στη δημιουργία του «Μπλε Λωτού» κι έδωσε στον Ερζέ χρήσιμα στοιχεία και πληροφορίες για τη Σανγκάη στα χρόνια του '30.....τα πολιτικά παιχνίδια των Ευρωπαίων, τις φωλιές των κατασκόπων, τον πόλεμο του οπίου και πολλά ακόμα που συναντάμε στον «Μπλε Λωτό»…..κι όχι μόνο!!!.....ανέλαβε να σχεδιάσει τα καλλιγραφικά ιδεογράμματα, τις ταμπέλες των δρόμων κι άλλα στοιχεία του ντεκόρ, προσφέροντας ουσιαστικά μια σφραγίδα εντυπωσιακής γνησιότητας στις εικόνες του κόμικς.
13. Και είμαι σχεδόν σίγουρος σύντροφοι, ότι όταν τον Ιανουάριο του 1929 ο Ερζέ εμπνεύστηκε τον Τεν τεν δεν πέρναγε καν απ’ το μυαλό του το ότι, στα χρόνια που θ' ακολουθούσαν, οι περιπέτειες του ήρωα του θα έκαναν τέτοιο πάταγο και θα προκαλούσαν τέτοια εντύπωση, ώστε να φτάσουν στο σημείο να μεταφραστούν σε περισσότερες από εκατό γλώσσες και να πουλήσουν περισσότερα από διακόσια πενήντα εκατομμύρια αντίτυπα παγκόσμια…..είμαι όμως απόλυτα σίγουρος για το ότι ο Ερζέ ποτέ δεν υπήρξε σαφής για την προέλευση του ονόματος του ήρωα του…..κάποιοι σήμερα -μελετητές του έργου του- υποστηρίζουν ότι μπορεί να προέρχεται απ’ την παρήχηση του Totor -ενός χάρτινου ήρωά που προυπήρχε του Τεν τεν-, ή απ’ το υποκοριστικό των γαλλικών ονομάτων Martin (Μαρτίνος), Corentin (Κοραντίνος) και Augustine (Αυγουστίνος).....όμως πάλι ξεφέυγω!!!.....κι επανέχομαι τάχιστα!!!
14. Μια παράξενη κλοπή στο εθνολογικό μουσείο των Βρυξελλών έμπλεξε τον Τεν τεν -δια χειρός Ερζέ- στην έκτη του περιπέτεια, «το σπασμένο αυτί» (1935-37)....όταν τα ίχνη ενός κλεμμένου ειδώλου τον οδηγούν στη νότιο Αμερική…..και στη δημιουργία μιας ακόμα φοβερής ιστορίας, που θα βρεθεί ανάμεσα σε αντιμαχόμενα πυρά, θα γίνει συνταγματάρχης, αλλά θ’ αντιμετωπίσει και το εκτελεστικό απόσπασμα.
«Το σπασμένο αυτί» διαδραματίζεται στην φανταστική δικτατορία της νότιας Αμερικής, Άγιοι Θόδωροι και δίνει μια φοβερή ευκαιρία στον Ερζέ ν’ απεικονίσει να συμβολίσει και να υπονοήσει πράγματα και καταστάσεις της δεκαετίας του ’30…..Αρχικά ονόμασε «Gran Chapo War» τη σύγκρουση μεταξύ του Αγίου Θεοδώρου με το γειτονικό του κράτος Nuevo-Ρίκο, ονομασία που αποτελεί σαφέστατη αναφορά στον πόλεμο Βολιβίας Παραγουάης (1932-35) που έμεινε γνωστός με τ’ όνομα «Gran Chaco»…..Οι πετρελαϊκές εταιρείες έχουν τη τιμητική τους στην ιστορία…..και για να μη ξεχνιόμαστε η Shell Oil ήταν αυτή που προκάλεσε το «Gran Chaco» υποστηρίζοντας την Παραγουάη με σκοπό να πάρει στα χέρια της τις πετρελαιοπηγές…..την ίδια άποψη εκφράζει κι ο «κακός» της ιστορίας, ο σκιώδης πετρελαιάς επιχειρηματίας Τρίκλερ που προσπαθεί ανεπιτυχώς να δωροδοκήσει τον Τεν τεν, να αμαυρώσει τη φήμη και την αξιοπιστία του και να τον σκοτώσει….. Ο χαρακτήρας του έμπορου όπλων Βασίλη Bazarov, που πουλάει όπλα και στις δύο πλευρές, βασίζεται στην πραγματική ζωή του Βασίλη Zaharoff (περιβόητος έμπορος όπλων που γεννήθηκε το 1849 και πέθανε στο Μονακό το 1936)….Ο Bazarov εργάζεται για την «Korrupt», ένα λογοπαίγνιο για την γερμανική εταιρεία κατασκευής όπλων Krupp, αλλά και για τη διαφθορά κι έχει ιδιωτικό αεροπλάνο…..σχόλιο φοβερό μιας και τ’ αεροπορικά ταξίδια στη δεκαετία του ‘30 ήταν στο ξεκίνημά τους κι εξαιρετικά ακριβά και μόνο οι πολύ πλούσιοι -όπως ένας έμπορος όπλων- θα μπορούσαν ν’ απολαύσουν την πολυτέλεια ενός δικού τους αεροσκάφους.
Κάθε καλοκαίρι σύντροφοι –τα τελευταία καλοκαίρια τη βγάζω στα Χανιά- γουστάρω να ξεκουράζομαι ρεμβάζοντας, τσιπουροπίνοντας και διαβάζοντας κόμικς στις παραλίες…..ξεφυλλίζω και περιεργάζομαι τις σελίδες τους προσπαθώντας να ξαναφέρω στη μνήμη μου την ανεμελιά των ατέλειωτων καλοκαιριών των παιδικών μου χρόνων…..και δραπετεύοντας στο παρελθόν παρατηρώ ταυτόχρονα την πανέμορφη θέα που έχω αντίκρυ μου…..Κι ενώ οι εποχές αλλάζουν, η περιοχή παραμένει αναλλοίωτη ενισχύοντας την ψευδαίσθηση του παγωμένου χρόνου.
Αυτή είναι η μαγεία των κόμικς!!!
Πω, πω, πω!!! ξέφυγα πάλι.....επανέρχομαι!!!
Ένα μυστηριώδες αεροπλάνο λοιπόν βάζει τον Τεν τεν για πρώτη φορά στα ίχνη του γιατρού Μίλερ που διευθύνει ένα πρωτότυπο φρενοκομείο στο οποίο οι τρόφιμοι δεν είναι απαραίτητα παράφρονες…..κάπως έτσι ξεκινάει η έβδομη περιπέτεια του, «το μαύρο νησί» (1937-38).....στην οποία ο Τεν τεν επισκέπτεται τη Σκωτία καταδιώκοντας το γιατρό και ψάχνοντας απαντήσεις…..που θα βρεθούν στα ερείπια του κάστρου Μπεν Μορ στο μαύρο νησί που η ομίχλη του καλύπτει σημεία και τέρατα…..παραχαράκτες κακοποιούς, μηχανές που κόβουν χρήμα κι έναν παράταιρο γορίλα, ένα κτήνος που ζει εκεί, απειλή για όποιον πλησιάζει …..Όμως αυτή η καλά οργανωμένη επιχείρηση παραχαρακτών είδε σιγά σιγά το τέλος της απ’ τη στιγμή που πάτησε το πόδι του ο Τεν τεν -πριν από πάρα πολλά χρόνια προσπαθώντας ακόμη να οικοδομήσει τον μύθο του- στο άντρο της, στο μυστηριώδες μαύρο νησί.
14. Μια παράξενη κλοπή στο εθνολογικό μουσείο των Βρυξελλών έμπλεξε τον Τεν τεν -δια χειρός Ερζέ- στην έκτη του περιπέτεια, «το σπασμένο αυτί» (1935-37)....όταν τα ίχνη ενός κλεμμένου ειδώλου τον οδηγούν στη νότιο Αμερική…..και στη δημιουργία μιας ακόμα φοβερής ιστορίας, που θα βρεθεί ανάμεσα σε αντιμαχόμενα πυρά, θα γίνει συνταγματάρχης, αλλά θ’ αντιμετωπίσει και το εκτελεστικό απόσπασμα.
Αυτή είναι η μαγεία των κόμικς!!!
Πω, πω, πω!!! ξέφυγα πάλι.....επανέρχομαι!!!
15. Όλες οι προσγειώσεις αεροπλάνων σύντροφοι, σίγουρα δεν είναι ίδιες, ιδίως αυτές που καταλήγουν σε συντριβή…..όμως πάντοτε ο ήρωας μας –ο Τεν τεν- όταν βρίσκεται ακόμα και τυχαία μάρτυρας σε μια τέτοια πτώση έχει την τάση να μπλέκει σε μια νέα περιπέτεια.
«Το μαύρο νησί» είναι η μοναδική περιπέτεια του Τεν τεν που εκδόθηκε τρεις φορές στα Γαλλικά με αρκετές τροποποιήσεις τη κάθε φορά…..πρωτοεκδόθηκε ασπρόμαυρο και σε συνέχειες –ένθετο στην εφημερίδα- από τις 15 Απριλίου 1937 έως τις 16 Ιουνίου 1938 και περιέχει πολλές σκηνές που καταργήθηκαν ή τροποποιήθηκαν στις μεταγενέστερες εκδόσεις (ας πούμε ο Τεν τεν παίρνει το τραίνο απ’ τις Βρυξέλλες το 1937 ενώ το 1966 απ’ την Κολωνία)…..η δεύτερη του έκδοση πραγματοποιήθηκε στη δίνη του Β’ ΠΠ , το 1943 έγχρωμη και σε μορφή βιβλίου, αλλά η ιστορία περιορίστηκε σε εξήντα δύο σελίδες –έναντι της αρχικής που ήταν εκατόν είκοσι σελίδες-εξαιτίας της έλλειψης χαρτιού και με ελάχιστες αναφορές στο Λονδίνο για ευνόητους λόγους…..«Το μαύρο νησί» εκδόθηκε ξανά το 1966, αυτή τη φορά και στα Αγγλικά, μια έκδοση εντελώς διαφορετική απ’ τις προηγούμενες –κι αυτή που κυκλοφορεί και διαβάζεται έως σήμερα- μιας κι αφενός απεικονίζει τη Βρετανία με μεγάλη ακρίβεια, αλλά κι αφετέρου είναι πλήρως ανανεωμένη και διαδραματίζεται στα χρόνια του ’60. Αυτό οφείλεται κυρίως στον βοηθό του Ερζέ, Bob de Moor (ψευδώνυμο του κομίστα Robert Frans Marie de Moor Αμβέρσα, 20 Δεκεμβρίου 1925 – Βρυξέλλες, 26 Αυγούστου 1992, που συνεργάστηκε με τον Ερζέ σε αρκετές ιστορίες του Τεν τεν) που στάλθηκε στη Βρετανία και συγκέντρωσε υλικό και φωτογραφίες για την ενημέρωση και την ανανέωση της έκδοσης…..μιας έκδοσης που τελικά δέχτηκε σκληρή επίθεση απ’ τους κριτικούς που την παρουσίασαν σαν μια άλλη ιστορία χωρίς κανένα νόημα.
.
.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου