Ο ΜΠΑΓΑΣΑΣ: Από τα ταξίδια του ΜΠΑΓΑΣΑ.....ΡΕΘΥΜΝΟ 2011.....το Πολεμικό Μουσείο Αγώνων του ΓΕΣ στο Χρωμοναστήρι, ένα πανέμορφο χωριουδάκι λίγο έξω απ' το Ρέθυμνο

Αγαπημένοι μου σύντροφοι, όλα ξεκίνησαν κάπως έτσι,

Από τα ΡΕΘΥΜΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ του Σάββατου 22 Μαΐου 2010, αποσπάσματα από το σχετικό άρθρο της Κας Ελπίδας Αριστείδου.

Παρουσία του αρχηγού του Γ.Ε.Σ. Φράγκου Φραγκούλη πραγματοποιήθηκαν χθες το μεσημέρι τα εγκαίνια του στρατιωτικού μουσείου στο Χρωμοναστήρι του δήμου Ρεθύμνου. «Τα εγκαίνια συμπίπτουν με τη Μάχη της Κρήτης και συμβολικά το καλύτερο που θα μπορούσε κανείς να προσφέρει στους ήρωες Κρητικούς είναι αυτό το μουσείο», είπε χαρακτηριστικά, στο χαιρετισμό του ο κ. Φραγκούλης βαθύτατα συγκινημένος και ευχαριστώντας όλους όσους συνέβαλαν στο να δημιουργηθεί αυτός ο εξαιρετικός χώρος. Ο ίδιος μάλιστα προσέφερε στο νέο στρατιωτικό μουσείο, αυτό που όταν είχε ανοίξει το μουσείο της Ακρόπολης είχε τοποθετήσει ό τότε υπουργός πολιτισμού και δεν είναι άλλο από το πιστό αντίγραφο της Θεάς Ίριδας από την ανατολική ζωοφόρο. Επίσης το Εθνικό Μουσείο προσέφερε εκθέματα. «Φέραμε επίσης το ξιφίδιο του ευέλπιδος και πάνω του έχει χαραγμένο το «μάθε να διοικείσαι για να είσαι σωστός άνθρωπος» ανέφερε στη διάρκεια της ομιλίας του ο γενικός αρχηγός του ΓΕΣ, ο οποίος χάρισε επίσης και το έκθεμα της Αγίας Βαρβάρας από την 135 Μοίρα Εθνικού πυροβολικού.

Ο χώρος που χθες εγκαινιάστηκε το νέο στρατιωτικό μουσείο στο Χρωμοναστήρι είναι ένα κτίριο που χτίστηκε στις αρχές του 1600 μΧ με ενετική τεχνοτροπία και αποτελούσε εξοχική κατοικία αρχοντικής οικογένειας Ενετών με το όνομα Claudio. Όπως ανέφερε και ο αντισυνταγματάρχης Αντρέας Κλάδος, διευθυντής του νέου στρατιωτικού μουσείου στη διάρκεια της ομιλίας του, το 1985 η έπαυλη ερειπωμένη παραχωρήθηκε από τον Αλκιβιάδη Κοτσάμπαση στην κοινότητα Χρωμοναστηρίου. «Έγιναν διάφορες προσπάθειες επεμβάσεων για την αποκατάσταση του κτιρίου οφειλόμενες κυρίως στο ενδιαφέρον του Μιχάλη Πριναράκη από το Χρωμοναστήρι, χωρίς όμως αποτέλεσμα αφού ούτε μελέτες υπήρχαν ούτε οι αναγκαίες πιστώσεις, ούτε προπάντων ενδιαφέρον από την πολιτεία ή άλλο φορέα. Έτσι το κτίσμα έμεινε εγκαταλελειμμένο στη φθορά του χρόνου. Το 1997 η κοινότητα Χρωμοναστηρίου με πρόεδρο τον Ιωάννη Τζαγκαράκη βλέποντας το κτίριο να καταρρέει και αδυνατώντας να κάνει κάτι αποφάσισε να το παραχωρήσει στο ΓΕΣ με στόχο την αναστήλωση του και τη δημιουργία στρατιωτικού μουσείου. Τότε αρχηγός ΓΕΣ ήταν ο επίτιμος αρχηγός ΓΕΕΘΑ στρατηγός Μανούσος Παραγιουδάκης.» ανέφερε χαρακτηριστικά μεταξύ άλλων στην ομιλία του ο κ. Κλάδος.

Ο στρατηγός Μανούσος Παραγιουδάκης, που διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του μουσείου δήλωσε βαθύτητα συγκινημένος,«Όλοι ονειρευόμασταν αυτή τη στιγμή. Το έργο μας έχει αφήσει άναυδους, κάνει τους Χρωμοναστηριανούς να συγκινούνται, να υπερηφανεύονται και να ευχαριστούν βαθύτατα όλους όσους βοήθησαν. Από το 1997-2003 που άρχισε το έργο παρών ήταν ο Παναγιωτάκης Κωνσταντίνος, ο επίτιμος αρχηγός του ΓΕΣ και τον ευχαριστούμε γιατί επιμελήθηκε τα οικονομικά και τα χειρίστηκε πάρα πολύ καλά. Είναι ευρέως γνωστό και από το μάτι των αρχηγών ΓΕΣ της Ιταλίας ότι το κτίσμα αυτό είναι το πιο καλά αναπαλαιωμένο και αναστηλωμένο κτίσμα στη Μεσόγειο. Αυτό τιμά όλους μας και πρωτίστως το ΓΕΣ που με δαπάνες του έχουμε αυτό το αποτέλεσμα».

Οι εργασίες αναστήλωσης του κτιρίου ξεκίνησαν το 1998 και το κτίριο παραδόθηκε το 2003. Στο τέλος Ιανουαρίου του 2010 ο αρχηγός ΓΕΣ Φράγκος Φραγκούλης επισκέφτηκε το χώρο και οι διαδικασίες προχώρησαν με γοργούς ρυθμούς και σήμερα έξι μήνες μετά, το στρατιωτικό μουσείο είναι έτοιμο…..Περιλαμβάνει αίθουσα μακετών και στολών του ελληνικού στρατού, δύο αίθουσες κειμηλίων που στην παρούσα χρονική περίοδο φιλοξενούν το «Μακεδονικό Αγώνα» και την κοινωνική προσφορά των «Ενόπλων Δυνάμεων», αίθουσα με ίντερνετ έξι θέσεων και βιβλιοθήκη με αναγνωστήριο, γραφείο διεύθυνσης και γραμματεία, αίθουσα συνεδριών, βοηθητικούς χώρους όπως επίσης και εκθέματα στους εξωτερικούς χώρους του κτιρίου.....

…..συνεχίστηκαν αναλόγως,

Άρματα και πυροβόλα στο Χρωμοναστήρι

Από τα ΡΕΘΥΜΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ της Πέμπτης 23 Σεπτεμβρίου 2010, αποσπάσματα απ’ το άρθρο του Βαγγέλη Συνολάκη.

«Εμπόλεμο μέτωπο» θύμιζε χθες το πρωί το Χρωμοναστήρι, εξαιτίας της άφιξης πολεμικών μέσων του ελληνικού στρατού από το Άλσος Στρατού Αθηνών στο Στρατιωτικό Μουσείο. Ένα ελαφρό άρμα Μ24, ένα τεθωρακισμένο όχημα Μ3-Α1, ένα αυτοκινούμενο πυροβόλο Μ-42 (BOFORS), ένα πυροβόλο BOFORS 40 χιλιοστών, ένα πυροβόλο 25 λιβρών και ένα ορειβατικό οβιδοβόλο 75 χιλιοστών θα κοσμούν στο εξής το στρατιωτικό μουσείο Χρωμοναστηρίου, το οποίο αποτελεί πόλο έλξης για ντόπιους και επισκέπτες. Στη μεταφορά των σπάνιων αυτών στρατιωτικών μέσων που ξεκίνησε χθες το πρωί και ολοκληρώθηκε το μεσημέρι, καθώς η μεταφορά των αρμάτων ήταν μια δύσκολη διαδικασία, παρόντες ήταν ο υπεύθυνος του στρατιωτικού μουσείου Αντισυνταγματάρχης κ. Ανδρέας Κλάδος, καθώς και ο πρώην αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού κ. Μανούσος Παραγιουδάκης. Και οι δυο μίλησαν με τα καλύτερα λόγια για τον αρχηγό του ΓΕΣ κ. Φράγκο Φραγκούλη, ο οποίος με άμεσες και σύντομες ενέργειες εμπλούτισε τα εκθέματα του Ρεθυμνιώτικου μουσείου κατατάσσοντας το ως ένα από τα καλύτερα μεταξύ των συμμάχων χωρών.

Όπως ανέφερε ο κ. Παραγιουδάκης στα «Ρ.Ν.»: «Τα αεροσκάφη, τα πυροβόλα άρματα καθώς και τα βαρέως τύπου οχήματα που φιλοξενούνται στο Χρωμοναστήρι αποτελούν μια σειρά μέσων που χρησιμοποίησε ο ελληνικός στρατός από την εποποιία των Βαλκανικών πολέμων έως σήμερα. Αυτό το μουσείο αποτελεί κόσμημα για το Ρέθυμνο και πόλο έλξης για τους Ρεθυμνιώτες, αλλά και τους επισκέπτες. Θα πρέπει παράλληλα να επισημάνουμε ότι η μεταφορά τόσο βαρέως υλικού στο μουσείο δείχνει το αδιάκοπο ενδιαφέρον του ΓΕΣ και συγκεκριμένα του αρχηγού Φράγκου Φραγκούλη».

Το μουσείο

Το Μουσείο λοιπόν αγαπημένοι μου συνοδοιπόροι, βρίσκεται στη νότια μεριά του Χρωμοναστηρίου, επτά περίπου χιλιόμετρα πάνω απ’ το Ρέθυμνο, ένα γλυκύτατο χωριουδάκι με καμιά τριακοσαριά κατοίκους…..έχει παλιά ιστορία και τα βυζαντινά και ενετικά του μνημεία –έξω απ’ το μουσείο αξίζει σίγουρα και μια επίσκεψη στο χωριό- έγιναν αιτία να χαρακτηριστεί διατηρητέος οικισμός…..ένα από αυτά τα ενετικά κτήρια είναι και το μέγαρο που φιλοξενεί το μουσείο…..Χτίστηκε στις αρχές του 1600μΧ και αποτελούσε την εξοχική κατοικία των Claudio, ενετών αρχόντων…..στην αυλή του μουσείου υπάρχει το οικόσημο τους, έμαθα δε ότι αντίστοιχο οικόσημο υπάρχει και στην παλιά πόλη του Ρεθύμνου όπου βρισκόταν το σπίτι τους.

Οι Ενετοί έφυγαν…..ήρθαν οι Τούρκοι, φύγαν κι αυτοί…..το 1985 το κτήριο δωρήθηκε στην κοινότητα Χρωμοναστηρίου από τον ιδιοκτήτη του Α. Κοτσαμπασάκη…..και τελικά το 1997 η κοινότητα πια αποφάσισε την παραχώρηση του στο ΓΕΣ για την αναστήλωση του και τη δημιουργία στρατιωτικού μουσείου…..το κτήριο αναστηλώθηκε - αριστούργημα αναστήλωσης κατά κοινή ομολογία, ας είναι καλά η 736 ΔΣΕ- αποκαταστάθηκε το Φθινόπωρο του 2003 σύμφωνα με τα χρονοδιάγραμμα…..και ως συνήθως σύντροφοι –στην Ελλάδα ζούμε- έμεινε αχρησιμοποίητο και αφημένο στη φθορά του χρόνου και των καιρικών συνθηκών ωε τα τέλη του 2009…..ευτυχώς, τον Ιανουάριο του 2010 ο Αρχηγός του ΓΕΣ Αντιστράτηγος Φραγκούλης επισκέφθηκε το μουσείο και πήρε αποφάσεις για την ενεργοποίησή και τη λειτουργία του.

Κι αμέσως άρχισε η αποστολή μουσειακού υλικού…..και μουσειολόγος ήρθε…..και επιτέλους στις 21 Μαΐου 2010 έγιναν και τα εγκαίνια του…..κι από τότε το μουσείο δέχεται μεγάλο αριθμό επισκεπτών, μαζί τους κι εγώ!!!

Στη είσοδο του Μουσείου εκτίθενται ένα ελικόπτερο τύπου «Huye», ένα αεροσκάφος «U-17», και άρματα και πυροβόλα διαφόρων τύπων και εποχών.

Αμερικάνικο Α/Κ Α/Α πυροβόλο BOFORS M-42 του 1952 με πλήρωμα εξ ανδρών, βάρος 25,5ΤΝ
και ταχύτητα 75ΧΑΩ.
Αμερικανικό ελαφρύ άρμα μάχης Μ-24 CHAFFEE του 1943 με πλήρωμα 5 άνδρες΄, βάρος 18ΤΝ
και ταχύτητα 55ΧΑΩ.

Τα εκθέματα του μουσείου παραχωρήθηκαν από το ΓΕΣ, το Πολεμικό μουσείο Αθηνών, το Αρχαιολογικό μουσείο Αθηνών, το Αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου, τον επίτιμο Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Μανούσο Παραγιουδάκη –γι αυτό μάλλον εκθέτουν τη στολή και τα παράσημα του, γιατί δε νομίζω να έχει κάποια άλλη αξιόλογη προσφορά και λόγο για να τον θυμόμαστε ώστε να βλέπουμε και τα προσωπικά του είδη σε μουσείο- και άλλους αξιωματικούς και από τον Διευθυντή του μουσείου Μακεδονικού Αγώνα, Μουσειολόγο κ. Βασίλη Νικόλτσιο.

Μια μικρή απόπειρα ξενάγησης στο μουσείο.....

Το Μουσείο φιλοξενείται σε οικόπεδο 1.370τμ και αποτελείται από δύο ανεξάρτητα και διώροφα κτίρια με συνολική επιφάνεια 1.123τμ.

Η αποκατάσταση τους είχε στόχο την ιστορική προσέγγιση του κτιρίου ώστε να είναι κατάλληλο να διεκπεραιώσει την αποστολή του ως Στρατιωτικό Μουσείο που είναι η συγκέντρωση, διαφύλαξη και κατάλληλη προβολή κάθε είδους πολεμικών κειμηλίων και ενθυμίων της Ιστορίας μας.

1. Στον πρώτο διώροφο κτίριο του συγκροτήματος λοιπόν, στο ισόγειο αριστερά καθώς μπαίνεις πρωτοσυναντάς –κι εντυπωσιάζεσαι- την αίθουσα στολών και μακετών που, εκτός των άλλων εκτίθενται οι μακέτες του Αρκαδίου, της Μεγάλης πόρτας Ρεθύμνου, της πύλης Φορτέτζας Ρεθύμνου, της πύλης Ιησού Ηρακλείου και της πύλης Παντοκράτορα Ηρακλείου.....

Αμερικάνικο πολυβόλο BROWNING Μ1917 κατασκευής 1917, 2 χειριστές, βάρους 47ΚΛ

…..δυο αίθουσες κειμηλίων, στις οποίες εκτίθενται κειμήλια όλων των ιστορικών περιόδων της πατρίδας μας…..

Κειμήλια της περίοδου της Επανάστασης του '21

Κειμήλια των τεριόδων του Μακεδονικού Αγώνα 1904-08
και των Βαλκανικών πολέμων 1912-13

Κειμήλια των περίοδων του Α' ΠΠ και της Μικρασιατικής εκστρατείας 1919-22

Γερμανικά & Ιταλικά κειμήλια του Β' ΠΠ

Ελληνικά κειμήλια του Β' ΠΠ

Κειμήλια της Εθνικής Αντίστασης και της Μέσης Ανατολής 1941-44

Γαλλικός όλμος HOCTHKISS BRANDT 81ΧΙΛ

…..ενώ παντού δεσπόζουν καλαίσθητες επεξηγηματικές πινακίδες.

Ύστερα, συναντάς κι εντυπωσιάζεσαι δύο συνεχόμενες αίθουσες περιοδικών εκθέσεων όπου ήδη φιλοξενήθηκαν οι εκθέσεις «Κοινωνική Προσφορά των Ενόπλων Δυνάμεων» και «Μακεδονικός Αγώνας», τώρα στη μία αίθουσα φιλοξενείται η έκθεση «Με το χαμόγελο στα χείλη» που αναφέρεται στην περίοδο του πολέμου 1940-44, ενώ η άλλη αίθουσα φιλοξενεί την μόνιμη έκθεση για τη Μάχη της Κρήτης, εκτενή αποσπάσματα της οποίας θα φιλοξενήσουμε.....

Γερμανικά κειμήλια από τη μάχη της Κρήτης
1.Στολή Αλεξιπτωτιστή και Ορεινού Κυνηγού
2.Κράνη και χειροβομβίδες
3.Αυτόματο SCHMEISSER MP40 & τουφέκι MAUSER M1898
4.Πιστόλια LUGER P08 & WALTHER P38 & PP

1.Επιράμματα, διάσημα, παράσημα & μετάλλια των Αλεξιπτωτιστών & των Ορεινών κυνηγών
2.Γερμανικές εκδόσεις για τη μάχη της Κρήτης & ο ΑΓΩΝ ΜΟΥ του ΑΑδόγφου Χίτλερ
3.Το σπάνιο περιπτήχιο KRETA αναμνηστικό των Γερμανών μαχητών της Κρήτης

Κειμήλια στρατών Κοινοπολιτείας & Ελληνικά απ' τη μάχη της Κρήτης
1.Τουφέκι & αραβίδα MANNLICHER-SCHONAUER M1903
2.Τουφέκι ENFIELD N.1 & N.4
3.Περίστροφο WEBLEY MK VI
4.Χιτώνι σμηνίτη ης RAF & Αυστραλού στρατιώτη
5.Σακίδιο, ζώνη, αντιασφυξιογόνα μάσκα, κυάλια ,παγούρι κλπ

1.Στολές Εύελπη 1ης τάξης, Ανθυπολογαγού πεζικού & Σαλβάρι
2.Τουφέκι MANNLICHER_BERTHIER M1907/15 & MAUSER M1892
3.Πιστόλι COLT M1915

1.Περίστροφα ENFIELD & WEBLEY
2.Εκδόσεις & αναλώσιμα στρατιωτών της Κοινοπολιτείας

Ο σταυρός που διακρίνεται είναι από το τάφο του στρατηγού FREYBERG

1.Πιστόλια, περίστροφα & αναλώσιμα του Ελληνικού στρατού
2.Εκδόσεις για τη μάχη της Κρήτης & την Εθνική αντίσταση

…..γιατί πρόκειται για εκθέματα εντυπωσιακά, ενώ το πλήρες ιστορικό της μάχης της Κρήτης παρουσιάζεται σε καλαίσθητους, προσιτούς και ελκυστικούς στο ευρύ κοινό πίνακες.

Με το χαμόγελο στα χείλη

Στον 1ο όροφο του κτηρίου υπάρχει αίθουσα Internet που μαζεύει το μαθητόκοσμο του χωριού, δυο βιβλιοθήκες με μεγάλο αριθμό βιβλίων που παραχωρήθηκαν από το ΓΕΣ, τη ΔΙΣ και άλλους χορηγούς και αναγνωστήριο.

2. Στο άλλο διώροφο κτίριο του συγκροτήματος –δεξιά καθώς μπαίνουμε υπάρχουν οι παρακάτω χώροι…..Ο προθάλαμος που εκτίθενται όλμοι διαφόρων τύπων…..

Γερμανικός όλμος GRANATWEFER 81ΧΪΛ κατασκευής 1934, βάρους 69ΚΛ, με 4 χειριστές

Βρετανικός όλμος 76,2ΧΙΛ, κατασκευής 1917,, βάρους 52ΚΛ, με 4 χειριστές.

…..στο ισόγειο υπάρχει αίθουσα συνεδρίων -προσφορά του πολιτιστικού συλλόγου Χρωμοναστηρίου- διακοσμημένη με ανάγλυφα αρχαίων παραστάσεων και αντίγραφα αγαλματιδίων που παραχωρήθηκαν από το Αρχαιολογικό Μουσείο στο ΓΕΣ και διάφορες γκραβούρες…..στον 1ο όροφο του κτιρίου υπάρχει αίθουσα αφιερωμένη από το ΓΕΣ στον Επίτιμο Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Παραγιουδάκη, αλλά και το γραφείο που χρησιμοποιούσαν οι Α/ΓΕΣ έως το 2009.