Το σχέδιο με την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Φέλιξ» που αφορούσε την κατάληψη του Γιβραλτάρ απ’ τους Βρετανούς και αποσκοπούσε στον πλήρη και ουσιαστικό έλεγχο της Μεσογείου απ’ τον Άξονα καταστρώθηκε απ’ το Ναύαρχο Έριχ Ραίντερ, εγκρίθηκε –είναι αλήθεια- άμεσα απ’ τον Χίτλερ και άμεσα ξεκίνησαν οι προετοιμασίες για την εκτέλεση του κι η μεταφορά ανδρών για εκπαίδευση στη Γαλλία. . Όμως σύντροφοι, όπως τελικά αποδείχθηκε δε φτάναν αυτά…..αυτό που τελικά έκρινε τη τύχη του Γιβραλτάρ ήταν η στάση του Φράνκο, του ηγέτη της Ισπανίας, στο έδαφος της οποίας βρισκόταν.
Κι όλα τελικά –δραματικά και καταιγιστικά- έγιναν και κατέληξαν κάπως έτσι,
1. Στο τέλος του Σεπτεμβρίου του 1940 τα γεγονότα κατέληξαν έτσι ώστε η Ισπανία –μια χώρα που το καθεστώς της χρωστούσε πολλά στη Γερμανία του Χίτλερ- να καταστεί ένας ουσιαστικός και αποφασιστικός παράγοντας στη Γερμανική στρατηγική. Γιατί αυτό;…..απλά σύντροφοι γιατί η οδυνηρή ήττα των Γερμανών στη μάχη της Αγγλίας και η επ’ αόριστον αναβολή της επιχείρησης «Θαλάσσιος Λέων» οδήγησε τους Γερμανούς επιτελείς στη σκέψη να χτυπήσουν τους Άγγλους σε κάποιο άλλο ζωτικό τους σημείο και να τους παραλύσουν.
2. Οι παραπάνω σκέψεις και η ανάγκη των Γερμανών –και κατ’ επέκταση του Άξονα- να εξασφαλίσουν τον έλεγχο των θαλασσών οδήγησε στις 26 Σεπτεμβρίου του 1940 το Ναύαρχο Ραίντερ στο μέγαρο της Καγκελαρίας –σε κατ’ ιδίαν συνάντηση με το Χίτλερ- προκειμένου να του παρουσιάσει το σχέδιο του για την κατάληψη του Γιβραλτάρ….. «Οι Άγγλοι» φέρεται να του είπε «θεωρούσαν πάντοτε την Μεσόγειο στυλοβάτη της παγκόσμιας κυριαρχίας τους. Η Ιταλία θα γίνει ο κυριότερος στόχος τους. Οι Ιταλοί δεν έχουν αντιληφθεί ακόμα τον κίνδυνο που διατρέχουν, αρνούμενοι τη βοήθεια μας. Η Γερμανία έχει καθήκον να πολεμήσει την Μεγάλη Βρετανία με όλα τα μέσα που διαθέτει και χωρίς καθυστέρηση πριν μπορέσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες να επέμβουν αποφασιστικά. Γι αυτό τον λόγο το πρόβλημα της Μεσογείου πρέπει ν΄ αντιμετωπισθεί αμέσως κατά τους χειμερινούς μήνες. Πρέπει να καταλάβουμε το Γιβραλτάρ, πρέπει να εξασφαλίσουμε την κατοχή των Καναρίων νήσων, πρέπει να κυριεύσουμε το Σουέζ.» (ΙΣΤΟΡΙΑ εικονογραφημένη, τεύχος 28, Οκτώβριος 1970, από την εργασία του IVAN PALERMO)…..και είναι σήμερα γεγονός ότι το σχέδιο του Ραίντερ εντυπωσίασε τόσο τον Χίτλερ που το ενέκρινε άμεσα στις γενικές του γραμμές, επιφυλάχθηκε όμως να το συζητήσει με τον Μουσολίνι και προπαντός με τον Φράνκο, γιατί χωρίς την Ισπανική συγκατάθεση ήταν αδύνατο οι Γερμανοί να φτάσουν στο Γιβραλτάρ και χωρίς το Γιβραλτάρ σύντροφοι –το ξανάπαμε, μη ξεχνιέστε- τέρμα ο έλεγχος της Μεσογείου.
3. Από τη στρατιωτική πλευρά ο Χίτλερ ήταν σίγουρος και ασφαλής ότι οι ειδικές του δυνάμεις –αυτές που πριν λίγο καιρό, τον Μάιο του ’40, είχαν καταπλήξει τους Ευρωπαίους κυριεύοντας το οχυρό του Εμπέν Εμαίλ που θεωρούνταν πιο ισχυρό και απ’ τη γραμμή Μαζινό- μπορούσαν να επιχειρήσουν τα πάντα…..ακόμα και την κατάληψη του άριστα οχυρωμένου Βρετανικού «βράχου». Κι ο «Φέλιξ» πήρε μπρος με την ειδική εκπαίδευση των ανδρών στη Γαλλία -στην οροσειρά του Ιούρα, κοντά στα σύνορα με την Ελβετία- σένα μικρό βουνό, πούμοιαζε με το Γιβραλτάρ, τόσο μορφολογικά όσο και στη σύσταση του εδάφους.
4. Αν όμως αγαπημένοι μου σύντροφοι κι εσείς διαπιστώσατε ότι από στρατιωτική άποψη, η επιχείρηση ήταν παιχνιδάκι στα μάτια των Γερμανών, από πολιτική άποψη δεν ήταν τόσο εύκολη, γιατί ήταν απαραίτητο να πεισθεί ο Φράνκο να βγει απ’ την ουδετερότητα και να ταχθεί στο πλευρό Άξονα…..Να!!! λοιπόν, πώς από τη μια στιγμή στην άλλη η Ισπανία μετατράπηκε στον πιο αποφασιστικό παράγοντα της Γερμανικής στρατηγικής.
5. Όμως παρόλα αυτά, οι Ιταλοί και οι Γερμανοί ήταν πεπεισμένοι ότι την κρίσιμη ώρα ο Φράνκο δεν θα δίσταζε, θα βοηθούσε και θα στήριζε τις κινήσεις του Άξονα…..Γιατί; απλούστατα γιατί τους χρώσταγε και γιατί όφειλε σ΄ αυτούς –ειδικά στους Γερμανούς- την εδραίωση της εξουσίας του. Τώρα ήταν η ώρα της πληρωμής!!!.....Όμως ο Φράνκο –κι αυτό φάνηκε νωρίς- δεν ήταν διατεθειμένος ν’ ακολουθήσει τυφλά τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι στην περιπέτεια του «βράχου».
«Η Ισπανία φοβάται τον πόλεμο, γιατί έχει φτάσει στα έσχατα όρια της αντοχής της», γράφει ο Τσιάνο στο ημερολόγιο του, «Ορισμένες περιοχές λιμοκτονούν κυριολεκτικά. Αν είχε δύο ή τρία χρόνια περιθώριο θα μπορούσε να ανορθωθεί και να συμπληρώσει τις στρατιωτικές τις προετοιμασίες. Η Ισπανία θα σταθεί στο πλευρό του Άξονος και για λόγους συναισθηματικούς και για λόγους συμφέροντος. Μια ουδέτερη Ισπανία θα ήταν καταδικασμένη μελλοντικά στην δυστυχία και σε μεγάλες ταπεινώσεις, υπό οιεσδήποτε συνθήκες. Επί πλέον η Ισπανία του Φράνκο θέλει να λύσει το πρόβλημα του Γιβραλτάρ, όσο θα κυματίζει στον βράχο η Βρετανική σημαία η Ισπανία δεν θα μπορεί να θεωρείται κράτος εντελώς ελεύθερο και ανεξάρτητο. Η ισπανική νεολαία ζει με την επιθυμία και με το όνειρο να διώξει τους Άγγλους από το Γιβραλτάρ και ετοιμάζεται γι’ αυτό. Εξάλλου η Ισπανία έχει τις διεκδικήσεις της και αυτές ονομάζονται Μαρόκο, πολιτική και οικονομική ανεξαρτησία.»
6. Κι όταν τον Σεπτέμβριο του 1939 ο πόλεμος ξεκίνησε η Ισπανία αρχικά επανέλαβε έντονα την πρόθεση της να μην αναμιχθεί…..το 1940 όμως, όταν η Γαλλία έπεσε κι οι Γερμανοί φάνταζαν ανίκητοι, ο Φράνκο το ξανασκέφτηκε κι επιδίωξε ν’ αλλάξει πολιτική συμμετέχοντας αρχικά στον πόλεμο προσδοκώντας ωφελήματα για τη χώρα του…..Μάλιστα τον Ιούνιο του 1940 διέταξε το στρατό του να καταλάβει την Μαροκινή Ταγγέρη , διαμηνύοντας παράλληλα στον Χίτλερ την πρόθεση του να βγει στον πόλεμο στο πλευρό του, αρκεί να του εξασφάλιζε πολεμοφόδια, καύσιμα και τρόφιμα για τη χώρα του και κυρίως ασφάλεια και επέκταση των αποικιών της.
7. Όμως τα πράγματα γρήγορα άλλαξαν…..κι όταν έγινε πια φανερό ότι ο Β’ ΠΠ θα τραβούσε σε μάκρος κι ο νικητής θ’ αργούσε να φανεί…..ο Φράνκο προσπάθησε να απαγκιστρωθεί απ’ τον Άξονα όχι φανερά, γιατί χρωστούσε αλλά προβάλλοντας συνεχώς κι ενοχλητικά αξιώσεις, τη μια πίσω απ’ την άλλη, και απαιτώντας συγκεκριμένες και δύσκολες διεκδικήσεις…..και για το σκοπό αυτό έστειλε τον Σεπτέμβριο του 1940 στο Βερολίνο τον γαμπρό του που, σε συνάντηση με τον Χίτλερ και τον Ρίμπεντροπ, τόνισε την απόφαση της Ισπανίας να μπει στον πόλεμο, αλλά μόνο κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις…..ποιές ήταν αυτές;…..αρχικά νέα διευθέτηση των Ισπανογαλλικών συνόρων με προσάρτηση της γαλλικής Καταλονίας και όλης της παραθαλάσσιας περιοχής του Μαρόκου, επιστροφή του Γιβραλτάρ και φυσικά, όπλα, πολεμοφόδια και τρόφιμα…..κι όχι μόνο αυτό!!!.....κατέστησε απόλυτα σαφές το ότι η Ισπανία δε θα βγει στον πόλεμο, προτού ολοκληρωθεί ο ανεφοδιασμός της, κάτι που θα συνέβαινε πιθανότατα –κατά τη γνώμη του- μετά την απόβαση των Γερμανών στην Αγγλία…..Όροι που όπως ήταν φυσικό θεωρήθηκαν απαράδεκτοι και άμεσα απορριπτέοι.
9. Όμως ο Χίτλερ σύντροφοι, δεν τόβαλε κάτω –πώς να το βάλει άλλωστε όταν ο έλεγχος της Μεσογείου ήταν κάτι παραπάνω από επιτακτικός;- κράτησε την αισιοδοξία του –ελπίζοντας πάντα ότι ο Φράνκο θα του ξεπλήρωνε τα χρωστούμενα- κι αποφάσισε να τον συναντήσει.....πήρε το τραίνο του λοιπόν και στις 23 Οκτωβρίου ταξίδεψε στην Αντάιγ, κοντά στα Γαλλοισπανικά σύνορα…..κι αν κι όλα ξεκίνησαν στραβά μιας κι ο Φράνκο άργησε –επίσημα γιατί το τραίνο του παρουσίασε βλάβη, ανεπίσημα όμως πιστεύω προσδοκώντας ψυχολογικό πλεονέκτημα- ο Χίτλερ δεν έχασε την ευδιαθεσία του και μάλιστα βόλταρε –περιμένοντας τον- στο σταθμό του τραίνου παρέα με τον Ρίμπεντροπ και τον Σμιθ -τον επίσημο διερμηνέα του- που μάλιστα συνέταξε και λεπτομερή έκθεση για τα συμβάντα εκείνης της ημέρας, «Δεν μπορούμε να δώσουμε γραπτή υπόσχεση στους ισπανούς για την παραχώρηση Γαλλικών αποικιακών εδαφών» φέρεται να είπε ο Χίτλερ στον υπουργό του των εξωτερικών. «Αργά ή γρήγορα οι Γάλλοι θα το μάθαιναν. Όταν συναντηθώ με τον Πεταίν θα προσπαθήσω να πείσω τους Γάλλους να συνεργαστούν μαζί μας ενάντια στην Αγγλία. Αν λοιπόν γίνει γνωστό ότι εμείς υποσχεθήκαμε στους Ισπανούς να τους δώσουμε τις Γαλλικές αποικίες οι Γάλλοι όχι μόνο δεν θα συνεργασθούν μαζί μας αλλά θα προσχωρήσουν ομαδικά στο Ντε Γκωλ.»
10. Και με τις βόλτες και τις συζητήσεις κι αφού πέρασε μια ώρα απ’ την επίσημη ώρα της συνάντησης…..νάσου και το τραίνο του Φράνκο στο σταθμό…..μπάντες, χαιρετούρες, στρατιωτικά αγήματα…..εγκαρδιότητες, αγκαλιάσματα χαμός και μεγαλεία σύντροφοι!!!.....κι αμέσως στο δια ταύτα…..Η σύσκεψη ξεκίνησε στο βαγόνι του Χίτλερ κι όπως μαθαίνουμε απ’ τον Σμιθ, ο Χίτλερ, αφού πρώτα ανέλυσε διεξοδικά την κατάσταση φέρεται να είπε τα εξής, «Η Αγγλία σήμερα έχει οριστικά ηττηθεί μόνο που δεν είναι διατεθειμένη ακόμα να το παραδεχτεί. Αν χάσουν το Γιβραλτάρ οι Άγγλοι θα είναι πολύ εύκολο να εκδιωχθούν από την Μεσόγειο και την Αφρική. Γι αυτό είναι ανάγκη να βγει στον πόλεμο η Ισπανία το γρηγορότερο ώστε οι Γερμανοί να επιτεθούν εναντίον του βράχου στις 10 Ιανουαρίου του 1941.»
Γιατί στις 10 Ιανουαρίου;…..ο συμβολισμός είναι φοβερός σύντροφοι μια και την ίδια ημερομηνία το 1940 οι Γερμανοί είχαν καταλάβει με καταπληκτική ευκολία το οχυρό Εμπέν Εμαιλ, κοντά στην Λιέγη, στο Βέλγιο.
Υπεκφυγές σύντροφοι, πρόθεση αναβολής και διάθεση φυγοπονίας…..κοντολογίς ο Φράνκο κατέστησε σαφές ότι δεν ήταν διατεθειμένος να πολεμήσει αν προηγουμένως δεν έπαιρνε εγγυήσεις για τις εδαφικές διεκδικήσεις της χώρας του και κυρίως αν δεν εξασφαλιζόταν ο ανεφοδιασμός του Ισπανικού στρατού με σύγχρονα όπλα.
13. Όμως δυστυχώς οι Γερμανοί τότε ήταν προσκολλημένοι στην προοπτική να παρασύρουν τους Γάλλους εναντίον των Βρετανών και δε μπορούσαν να αναλάβουν καμιά δέσμευση –και μάλιστα γραπτή- που θ’ αφορούσε τις εδαφικές διεκδικήσεις των Ισπανών. Το μόνο που θα μπορούσαν να κάνουν το διατύπωσε –όπως εξακολουθεί να μας φωτίζει ο Σμιθ- με σαφήνεια ο Ρίμπεντροπ, «Η Ισπανία θα πάρει ένα τμήμα των Γαλλικών αποικιών, αν και όταν η Γαλλία μπορέσει να πάρει κι άλλες αποικίες από τους Άγγλους.»
2. Οι παραπάνω σκέψεις και η ανάγκη των Γερμανών –και κατ’ επέκταση του Άξονα- να εξασφαλίσουν τον έλεγχο των θαλασσών οδήγησε στις 26 Σεπτεμβρίου του 1940 το Ναύαρχο Ραίντερ στο μέγαρο της Καγκελαρίας –σε κατ’ ιδίαν συνάντηση με το Χίτλερ- προκειμένου να του παρουσιάσει το σχέδιο του για την κατάληψη του Γιβραλτάρ….. «Οι Άγγλοι» φέρεται να του είπε «θεωρούσαν πάντοτε την Μεσόγειο στυλοβάτη της παγκόσμιας κυριαρχίας τους. Η Ιταλία θα γίνει ο κυριότερος στόχος τους. Οι Ιταλοί δεν έχουν αντιληφθεί ακόμα τον κίνδυνο που διατρέχουν, αρνούμενοι τη βοήθεια μας. Η Γερμανία έχει καθήκον να πολεμήσει την Μεγάλη Βρετανία με όλα τα μέσα που διαθέτει και χωρίς καθυστέρηση πριν μπορέσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες να επέμβουν αποφασιστικά. Γι αυτό τον λόγο το πρόβλημα της Μεσογείου πρέπει ν΄ αντιμετωπισθεί αμέσως κατά τους χειμερινούς μήνες. Πρέπει να καταλάβουμε το Γιβραλτάρ, πρέπει να εξασφαλίσουμε την κατοχή των Καναρίων νήσων, πρέπει να κυριεύσουμε το Σουέζ.» (ΙΣΤΟΡΙΑ εικονογραφημένη, τεύχος 28, Οκτώβριος 1970, από την εργασία του IVAN PALERMO)…..και είναι σήμερα γεγονός ότι το σχέδιο του Ραίντερ εντυπωσίασε τόσο τον Χίτλερ που το ενέκρινε άμεσα στις γενικές του γραμμές, επιφυλάχθηκε όμως να το συζητήσει με τον Μουσολίνι και προπαντός με τον Φράνκο, γιατί χωρίς την Ισπανική συγκατάθεση ήταν αδύνατο οι Γερμανοί να φτάσουν στο Γιβραλτάρ και χωρίς το Γιβραλτάρ σύντροφοι –το ξανάπαμε, μη ξεχνιέστε- τέρμα ο έλεγχος της Μεσογείου.
3. Από τη στρατιωτική πλευρά ο Χίτλερ ήταν σίγουρος και ασφαλής ότι οι ειδικές του δυνάμεις –αυτές που πριν λίγο καιρό, τον Μάιο του ’40, είχαν καταπλήξει τους Ευρωπαίους κυριεύοντας το οχυρό του Εμπέν Εμαίλ που θεωρούνταν πιο ισχυρό και απ’ τη γραμμή Μαζινό- μπορούσαν να επιχειρήσουν τα πάντα…..ακόμα και την κατάληψη του άριστα οχυρωμένου Βρετανικού «βράχου». Κι ο «Φέλιξ» πήρε μπρος με την ειδική εκπαίδευση των ανδρών στη Γαλλία -στην οροσειρά του Ιούρα, κοντά στα σύνορα με την Ελβετία- σένα μικρό βουνό, πούμοιαζε με το Γιβραλτάρ, τόσο μορφολογικά όσο και στη σύσταση του εδάφους.
4. Αν όμως αγαπημένοι μου σύντροφοι κι εσείς διαπιστώσατε ότι από στρατιωτική άποψη, η επιχείρηση ήταν παιχνιδάκι στα μάτια των Γερμανών, από πολιτική άποψη δεν ήταν τόσο εύκολη, γιατί ήταν απαραίτητο να πεισθεί ο Φράνκο να βγει απ’ την ουδετερότητα και να ταχθεί στο πλευρό Άξονα…..Να!!! λοιπόν, πώς από τη μια στιγμή στην άλλη η Ισπανία μετατράπηκε στον πιο αποφασιστικό παράγοντα της Γερμανικής στρατηγικής.
Η Ισπανία το 1940…..μια χώρα κυριολεκτικά εξαντλημένη…..μια χώρα χωρίς τρόφιμα, χωρίς όπλα και πολεμοφόδια και κυρίως με αποδεκατισμένο και αναχρονιστικό στρατό, πεινασμένο, ανεπαρκή και ανίκανο ν’ αντιμετωπίσει την οποιαδήποτε κρίση .Με τέτοιες συνθήκες λοιπόν σύντροφοι ο οποιοσδήποτε πόλεμος ήταν πραγματική αυτοκτονία. Και για το λόγο αυτό ήδη απ’ το Σεπτέμβριο του 1938 –στη μέση του καταστροφικού και αιματηρού εμφυλίου πολέμου – ο Φράνκο για να προλάβει καταστάσεις είχε επισήμως δηλώσει ότι σε περίπτωση γενικής σύρραξης η Ισπανία θα παρέμενε αυστηρά ουδέτερη. Και η δήλωση αυτή επαναλήφθηκε ένα χρόνο αργότερα -τον Ιούλιο του 1939 και με τον Φράνκο ηγέτη της εθνικιστικής Ισπανίας- στον υπουργό εξωτερικών της Ιταλίας Τσιάνο, «Το κύριο χαρακτηριστικό της εξωτερικής μας πολιτικής είναι η σύνεση» ανέφερε ενώ ταυτόχρονα διαβεβαίωνε και διακήρυττε για την απόλυτη πίστη του στην πολιτική του Άξονα. «Χρειαζόμαστε μια μακρά περίοδο ειρήνης.»
5. Όμως παρόλα αυτά, οι Ιταλοί και οι Γερμανοί ήταν πεπεισμένοι ότι την κρίσιμη ώρα ο Φράνκο δεν θα δίσταζε, θα βοηθούσε και θα στήριζε τις κινήσεις του Άξονα…..Γιατί; απλούστατα γιατί τους χρώσταγε και γιατί όφειλε σ΄ αυτούς –ειδικά στους Γερμανούς- την εδραίωση της εξουσίας του. Τώρα ήταν η ώρα της πληρωμής!!!.....Όμως ο Φράνκο –κι αυτό φάνηκε νωρίς- δεν ήταν διατεθειμένος ν’ ακολουθήσει τυφλά τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι στην περιπέτεια του «βράχου».
«Η Ισπανία φοβάται τον πόλεμο, γιατί έχει φτάσει στα έσχατα όρια της αντοχής της», γράφει ο Τσιάνο στο ημερολόγιο του, «Ορισμένες περιοχές λιμοκτονούν κυριολεκτικά. Αν είχε δύο ή τρία χρόνια περιθώριο θα μπορούσε να ανορθωθεί και να συμπληρώσει τις στρατιωτικές τις προετοιμασίες. Η Ισπανία θα σταθεί στο πλευρό του Άξονος και για λόγους συναισθηματικούς και για λόγους συμφέροντος. Μια ουδέτερη Ισπανία θα ήταν καταδικασμένη μελλοντικά στην δυστυχία και σε μεγάλες ταπεινώσεις, υπό οιεσδήποτε συνθήκες. Επί πλέον η Ισπανία του Φράνκο θέλει να λύσει το πρόβλημα του Γιβραλτάρ, όσο θα κυματίζει στον βράχο η Βρετανική σημαία η Ισπανία δεν θα μπορεί να θεωρείται κράτος εντελώς ελεύθερο και ανεξάρτητο. Η ισπανική νεολαία ζει με την επιθυμία και με το όνειρο να διώξει τους Άγγλους από το Γιβραλτάρ και ετοιμάζεται γι’ αυτό. Εξάλλου η Ισπανία έχει τις διεκδικήσεις της και αυτές ονομάζονται Μαρόκο, πολιτική και οικονομική ανεξαρτησία.»
6. Κι όταν τον Σεπτέμβριο του 1939 ο πόλεμος ξεκίνησε η Ισπανία αρχικά επανέλαβε έντονα την πρόθεση της να μην αναμιχθεί…..το 1940 όμως, όταν η Γαλλία έπεσε κι οι Γερμανοί φάνταζαν ανίκητοι, ο Φράνκο το ξανασκέφτηκε κι επιδίωξε ν’ αλλάξει πολιτική συμμετέχοντας αρχικά στον πόλεμο προσδοκώντας ωφελήματα για τη χώρα του…..Μάλιστα τον Ιούνιο του 1940 διέταξε το στρατό του να καταλάβει την Μαροκινή Ταγγέρη , διαμηνύοντας παράλληλα στον Χίτλερ την πρόθεση του να βγει στον πόλεμο στο πλευρό του, αρκεί να του εξασφάλιζε πολεμοφόδια, καύσιμα και τρόφιμα για τη χώρα του και κυρίως ασφάλεια και επέκταση των αποικιών της.
7. Όμως τα πράγματα γρήγορα άλλαξαν…..κι όταν έγινε πια φανερό ότι ο Β’ ΠΠ θα τραβούσε σε μάκρος κι ο νικητής θ’ αργούσε να φανεί…..ο Φράνκο προσπάθησε να απαγκιστρωθεί απ’ τον Άξονα όχι φανερά, γιατί χρωστούσε αλλά προβάλλοντας συνεχώς κι ενοχλητικά αξιώσεις, τη μια πίσω απ’ την άλλη, και απαιτώντας συγκεκριμένες και δύσκολες διεκδικήσεις…..και για το σκοπό αυτό έστειλε τον Σεπτέμβριο του 1940 στο Βερολίνο τον γαμπρό του που, σε συνάντηση με τον Χίτλερ και τον Ρίμπεντροπ, τόνισε την απόφαση της Ισπανίας να μπει στον πόλεμο, αλλά μόνο κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις…..ποιές ήταν αυτές;…..αρχικά νέα διευθέτηση των Ισπανογαλλικών συνόρων με προσάρτηση της γαλλικής Καταλονίας και όλης της παραθαλάσσιας περιοχής του Μαρόκου, επιστροφή του Γιβραλτάρ και φυσικά, όπλα, πολεμοφόδια και τρόφιμα…..κι όχι μόνο αυτό!!!.....κατέστησε απόλυτα σαφές το ότι η Ισπανία δε θα βγει στον πόλεμο, προτού ολοκληρωθεί ο ανεφοδιασμός της, κάτι που θα συνέβαινε πιθανότατα –κατά τη γνώμη του- μετά την απόβαση των Γερμανών στην Αγγλία…..Όροι που όπως ήταν φυσικό θεωρήθηκαν απαράδεκτοι και άμεσα απορριπτέοι.
8. Ο Χίτλερ τώρα από την άλλη –όπως ήταν φυσικό κι αναμενόμενο- στη συνάντηση του με τον Μουσολίνι στο Μπρένερ στις 4 Οκτωβρίου 1940 χαρακτήρισε δημόσια την Ισπανική στάση σαν απόλυτη κι επικίνδυνη εκδήλωση αγνωμοσύνης…..κι όλα αυτά τα γνωρίζουμε σήμερα από τον Τσιάνο που υπήρξε ο συντάκτης των πρακτικών της συνάντησης…..είπε λοιπόν ο Χίτλερ, «’Η Γερμανία διεκδικεί ένα τμήμα της Μαροκινής ακτής για την εξασφάλιση των συγκοινωνιών της. Αυτό θα μπορούσε να είναι η Καζαμπλάνκα ή το Αγαδίρ. Δεδομένου ότι το Ράιχ θα επανακτήσει τις αποικίες του και θα δημιουργήσει μια αυτοκρατορία στην Δυτική Αφρική του χρειάζεται μια ενδιάμεση βάση. Εκτός όμως από αυτό» –συνεχίζει ο Τσιάνο- «ο Χίτλερ φοβάται πως μια τέτοια εδαφική παραχώρηση προς την Ισπανία θα μπορούσε να προκαλέσει δυο αντιδράσεις, την κατάληψη των Ισπανικών βάσεων στις Καναρίους νήσους και την προσχώρηση της γαλλικής Βορείου Αφρικής στο κίνημα του Ντε Γκωλ. Αυτό θα ήταν σοβαρό και θα ανάγκαζε τον Άξονα να ευρύνει τα μέτωπα των επιχειρήσεων. Εξάλλου τον τελευταίο καιρό η Γαλλία δείχνει σοβαρά σημεία εχθρότητας απέναντι στην Αγγλία και μέσω του στρατηγού Χούτσινγκερ, έγινε γνωστό ότι η Γαλλία ήταν διατεθειμένη να προβεί σε μεγαλύτερες παραχωρήσεις αρκεί να ήξερε την τύχη της χώρας. Όσο κι αν αυτό μπορεί να φανεί απίθανο»- καταλήγει ο Τσιάνο -«ο Χίτλερ δεν αποκλείει τη δυνατότητα συνεργασίας των γαλλικών δυνάμεων με τη Γερμανία στον πόλεμο εναντίον της Βρετανίας.» (ΙΣΤΟΡΙΑ εικονογραφημένη, τεύχος 28, Οκτώβριος 1970, από την εργασία του IVAN PALERMO)
Το συμπέρασμα απ’ όλα τα παραπάνω;…..απλά, οι Γερμανοί από τη μία δεν ήταν καθόλου διατεθειμένοι να δώσουν απολύτως καμία συγκεκριμένη υπόσχεση στους Ισπανούς…..και μέχρι εδώ καλά σύντροφοι…..όμως από την άλλη επειδή η επιτυχία του «Φέλιξ» προϋπέθετε και εξαρτιόταν απ’ την συγκατάθεση των Ισπανών, έπρεπε αυτοί να πεισθούν και να παραιτηθούν από τις αξιώσεις τους….. κάτι πραγματικά δύσκολο!!!
9. Όμως ο Χίτλερ σύντροφοι, δεν τόβαλε κάτω –πώς να το βάλει άλλωστε όταν ο έλεγχος της Μεσογείου ήταν κάτι παραπάνω από επιτακτικός;- κράτησε την αισιοδοξία του –ελπίζοντας πάντα ότι ο Φράνκο θα του ξεπλήρωνε τα χρωστούμενα- κι αποφάσισε να τον συναντήσει.....πήρε το τραίνο του λοιπόν και στις 23 Οκτωβρίου ταξίδεψε στην Αντάιγ, κοντά στα Γαλλοισπανικά σύνορα…..κι αν κι όλα ξεκίνησαν στραβά μιας κι ο Φράνκο άργησε –επίσημα γιατί το τραίνο του παρουσίασε βλάβη, ανεπίσημα όμως πιστεύω προσδοκώντας ψυχολογικό πλεονέκτημα- ο Χίτλερ δεν έχασε την ευδιαθεσία του και μάλιστα βόλταρε –περιμένοντας τον- στο σταθμό του τραίνου παρέα με τον Ρίμπεντροπ και τον Σμιθ -τον επίσημο διερμηνέα του- που μάλιστα συνέταξε και λεπτομερή έκθεση για τα συμβάντα εκείνης της ημέρας, «Δεν μπορούμε να δώσουμε γραπτή υπόσχεση στους ισπανούς για την παραχώρηση Γαλλικών αποικιακών εδαφών» φέρεται να είπε ο Χίτλερ στον υπουργό του των εξωτερικών. «Αργά ή γρήγορα οι Γάλλοι θα το μάθαιναν. Όταν συναντηθώ με τον Πεταίν θα προσπαθήσω να πείσω τους Γάλλους να συνεργαστούν μαζί μας ενάντια στην Αγγλία. Αν λοιπόν γίνει γνωστό ότι εμείς υποσχεθήκαμε στους Ισπανούς να τους δώσουμε τις Γαλλικές αποικίες οι Γάλλοι όχι μόνο δεν θα συνεργασθούν μαζί μας αλλά θα προσχωρήσουν ομαδικά στο Ντε Γκωλ.»
10. Και με τις βόλτες και τις συζητήσεις κι αφού πέρασε μια ώρα απ’ την επίσημη ώρα της συνάντησης…..νάσου και το τραίνο του Φράνκο στο σταθμό…..μπάντες, χαιρετούρες, στρατιωτικά αγήματα…..εγκαρδιότητες, αγκαλιάσματα χαμός και μεγαλεία σύντροφοι!!!.....κι αμέσως στο δια ταύτα…..Η σύσκεψη ξεκίνησε στο βαγόνι του Χίτλερ κι όπως μαθαίνουμε απ’ τον Σμιθ, ο Χίτλερ, αφού πρώτα ανέλυσε διεξοδικά την κατάσταση φέρεται να είπε τα εξής, «Η Αγγλία σήμερα έχει οριστικά ηττηθεί μόνο που δεν είναι διατεθειμένη ακόμα να το παραδεχτεί. Αν χάσουν το Γιβραλτάρ οι Άγγλοι θα είναι πολύ εύκολο να εκδιωχθούν από την Μεσόγειο και την Αφρική. Γι αυτό είναι ανάγκη να βγει στον πόλεμο η Ισπανία το γρηγορότερο ώστε οι Γερμανοί να επιτεθούν εναντίον του βράχου στις 10 Ιανουαρίου του 1941.»
Γιατί στις 10 Ιανουαρίου;…..ο συμβολισμός είναι φοβερός σύντροφοι μια και την ίδια ημερομηνία το 1940 οι Γερμανοί είχαν καταλάβει με καταπληκτική ευκολία το οχυρό Εμπέν Εμαιλ, κοντά στην Λιέγη, στο Βέλγιο.
11. Τέλος πάντων τελικά ο Χίτλερ πρότεινε στο Φράνκο την υπογραφή ενός συμφώνου φιλίας και τον εξόρκισε να βγεί στον πόλεμο το γρηγορότερο, δίνοντας του την κατηγορηματική διαβεβαίωση ότι μετά την κατάληψη του, το Γιβραλτάρ θα επέστρεφε στην Ισπανία, αφού της ανήκε ενώ παράλληλα τον διαβεβαίωσε –είναι αλήθεια, κάπως αόριστα- ότι θα ικανοποιούντο οι αποικιακές διεκδικήσεις της Ισπανίας στην Αφρική.
12. Από την άλλη μεριά σύντροφοι μου –κι όσο μιλούσε ο Χίτλερ-, ο Φράνκο παρέμεινε –αναπαυτικά καθισμένος στην πολυθρόνα του- απαθής, σιωπηλός και ψύχραιμο9ς…..κι όταν ο Χίτλερ ολοκλήρωσε τις προτάσεις και τις παρακλήσεις του, εξέθεσε ψυχρά, υπολογιστικά και με κρυφή διάθεση φυγοπονίας τις απόψεις του, τονίζοντας εκ νέου την άσχημη κατάσταση της χώρας του και τον υποσιτισμό του πληθυσμού της και ρωτώντας τη διάθεση, αλλά και την άνεση της Γερμανίας να τον εφοδιάσει…..και –σύμφωνα πάντα με το Σμιθ- συνέχισε, «Ο οπλισμός του στρατού μας είναι παλιός και για μια επιχείρηση σαν αυτή του Γιβραλτάρ χρειαζόταν σύγχρονος οπλισμός και βαρύ πυροβολικό. Μπορεί ο Χίτλερ να μας τον εξασφαλίσει; Γιατί την επιχείρηση Γιβραλτάρ- και γι’ αυτό δεν μπορούσε να υπάρξει καμία αντίρρηση- θα την έκανε ο Ισπανικός στρατός. Η εθνική αξιοπρέπεια δεν θα επέτρεπε ποτέ ν’ απελευθερωθεί ένα τμήμα της χώρας από ξένους στρατιώτες και κατόπιν να αποδοθεί στην Ισπανία. Και τέλος ,μετά από μια τέτοια επιχείρηση, θα μπορούσαν οι Γερμανοί να εμποδίσουν μια ενδεχόμενη απόβαση στις Κανάριες νήσους;».....και κατέληξε, «Ο πόλεμος θα τραβήξει σε μάκρος. Αν οι Γερμανοί κατορθώσουν να κυριεύσουν την Αγγλία η Αγγλική κυβέρνηση θα επιβιβασθεί στα πλοία της και θα συνεχίσει τον αγώνα από τον Καναδά με την βοήθεια των Αμερικάνων.» Υπεκφυγές σύντροφοι, πρόθεση αναβολής και διάθεση φυγοπονίας…..κοντολογίς ο Φράνκο κατέστησε σαφές ότι δεν ήταν διατεθειμένος να πολεμήσει αν προηγουμένως δεν έπαιρνε εγγυήσεις για τις εδαφικές διεκδικήσεις της χώρας του και κυρίως αν δεν εξασφαλιζόταν ο ανεφοδιασμός του Ισπανικού στρατού με σύγχρονα όπλα.
13. Όμως δυστυχώς οι Γερμανοί τότε ήταν προσκολλημένοι στην προοπτική να παρασύρουν τους Γάλλους εναντίον των Βρετανών και δε μπορούσαν να αναλάβουν καμιά δέσμευση –και μάλιστα γραπτή- που θ’ αφορούσε τις εδαφικές διεκδικήσεις των Ισπανών. Το μόνο που θα μπορούσαν να κάνουν το διατύπωσε –όπως εξακολουθεί να μας φωτίζει ο Σμιθ- με σαφήνεια ο Ρίμπεντροπ, «Η Ισπανία θα πάρει ένα τμήμα των Γαλλικών αποικιών, αν και όταν η Γαλλία μπορέσει να πάρει κι άλλες αποικίες από τους Άγγλους.»
14. Και τα πράγματα -απολύτως φυσικά σύντροφοι- φτάσαν σε αδιέξοδο και η σύσκεψη άρχισε να τραβάει σε μάκρος κι ο Χίτλερ γινόταν όλο και ποιο νευρικός…..κι αν κι άρχισε να γίνεται φανερό ότι αυτή η συζήτηση και η κατάληξη της τον ενοχλούσε, προσπάθησε να μεταπείσει τον Φράνκο…..όμως το μόνο που τελικά κατάφερε ήταν μια τελική δήλωση του ότι ήταν έτοιμος να υπογράψει μια συμφωνία, αλλά με τόσες επιφυλάξεις που κυρίως αφορούσαν το χρόνο της συμμετοχής της Ισπανίας στον πόλεμο ώστε η συμφωνία να είναι εκ φύσεως ανέφικτη.
15. Και η συνάντηση έληξε άδοξα –τι άδοξα, σκέτο φιάσκο ήταν- με μόνο αποτέλεσμα την απώλεια της εκτίμησης του Χίτλερ προς τον Φράνκο…..«είναι μια γενναία καρδιά» -έλεγε λίγες μέρες μετά στον Μουσολίνι- «όμως εντελώς συμπτωματικά έγινε αρχηγός.» Ο Ρίμπεντροπ δε, υπήρξε πιο σκληρός, «είναι ένας αχάριστος δειλός» -έλεγε- «μας χρωστάει τα πάντα και τώρα δε θέλει να ενωθεί μαζί μας.»
ια πανωλεθρία με ιδιαίτερη –κατά τη γνώμη μου- βαρύτητα στην εξέλιξη του Β' ΠΠ, διότι αυτή η ήττα των Ιταλών κατέστησε περισσότερο επιφυλακτικό τον Φράνκο και σίγουρα τον επηρέασε στην απόφαση του ν’ αρνηθεί να βγει στον πόλεμο. Όμως αυτά είναι εκ των υστέρων και εκ του ασφαλούς συμπεράσματα σύντροφοι, καιρός να επιστρέψουμε στα γεγονότα.
Συμπέρασμα;…..έξω απ’ τα ωραία λόγια και τις φιλοφρονήσεις, μια απ’ τα ίδια σύντροφοι…..αφού ο Φράνκο ουσιαστικά αρνήθηκε και πάλι να δεσμευτεί στο παραμικρό κι ανέβαλε για χρόνο απροσδιόριστο την είσοδο της Ισπανίας στον πόλεμο…..ο Φράνκο σύντροφοι δεν αρνήθηκε τίποτα, αλλά δεν έπραξε και τίποτα…..και το σχέδιο του Χίτλερ να τερματίσει την Αγγλική κυριαρχία στη Μεσόγειο κυριεύοντας το Γιβραλτάρ, πήγε περίπατο…..αφού δέχθηκε ένα ακόμα σκληρό πλήγμα.
20. Παρόλα αυτά –κι επειδή πάντοτε σύντροφοι η ελπίδα πεθαίνει τελευταία- ο Χίτλερ έγραψε στο Φράνκο στις 6 Φεβρουαρίου 1941 …..«Υπάρχει ένα σημείο που πρέπει να διευκρινισθεί. Ο αγώνας μας είναι αγώνας ζωής και θανάτου και αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να δώσουμε τίποτα…..η μάχη που δίνουν η Γερμανία και η Ιταλία θα κρίνει και την τύχη της Ισπανίας»…..και θυμίζοντας του τη συμφωνία της Αντάιγ, τον κάλεσε να κάνει το συντομότερο την οριστική του επιλογή.
21. Όμως σύντροφοι τον Φεβρουάριο του 1941 τα πράγματα για τον Άξονα δεν ήταν καλά…..γιατί έξω απ’ την Ελλάδα οι Ιταλοί συντρίφτηκαν και στη Βεγγάζη, ας είναι καλά ο Γκρατσιάνι…..Ο Φράνκο λοιπόν, όπως ήταν φυσικό επέλεξε την ουδετερότητα –και καλά έκανε, μιας και κυβέρνησε με τιμές και δόξες έως το 1975 που πέθανε- και στα τέλη του μήνα απάντησε στον Χίτλερ με ειλικρίνεια, αναίδεια και κυρίως αγνωμοσύνη…..«Το πρωτόκολλο της Αντάιγ πρέπει να θεωρηθεί σήμερα άκυρο.»
22. Και η απάντηση αυτή, έτσι όπως διατυπώθηκε, αποτελεί –κατά τη γνώμη μου- βαρύτατη ήττα του Χίτλερ, που με τον χειρότερο τρόπο αντιλήφθηκε ότι δεν μπορεί να βασίζεται για το παραμικρό στην Ισπανία…..αντιλήφθηκε επίσης ότι αν ήθελε να καταλάβει το Γιβραλτάρ, ένας μόνο τρόπος υπήρχε. Να επιχειρήσει ενάντια στη θέληση της Ισπανίας, παραβιάζοντας την ουδετερότητα της. Και ίσως σε άλλους καιρούς να το τολμούσε, αφού και σχέδιο είχε και άνδρες…..όμως τότε ήταν στα σκαριά η επίθεση εναντίον των μπολσεβίκων της Σοβιετίας και άνδρες δεν υπήρχαν!!!.....Κι έγραψε οριστικά στο Μουσολίνι, «Για να μιλήσουμε καθαρά η Ισπανία δεν θέλει να βγεί στο πόλεμο και δεν θα βγει. Κι αυτό είναι δυσάρεστο ,γιατί μειώνεται η δυνατότητα να πληγεί η Αγγλία στις μεσογειακές της βάσεις.»
Έτσι το Γιβραλτάρ τη γλύτωσε σύντροφοι και σώθηκε…..τρόπος του λέγειν δηλαδή τη γλύτωσε, αφού οι Άγγλοι εξακολουθούν μέχρι και σήμερα να το ελέγχουν.
23. Για την ιστορία, το Γιβραλτάρ καταλήφθηκε απ’ τον Άγγλο ναύαρχο Ρουκ στις 1 Αυγούστου 1704 κι από τότε παραμένει υπό Βρετανική κυριαρχία, που επικυρώθηκε το 1713 με τη Συνθήκη της Ουτρέχτης…..Το θέμα του Γιβραλτάρ προκάλεσε πολλά σκαμπανεβάσματα στις Ισπανοβρετανικές σχέσεις, που κορυφώθηκαν το 1963 όταν η Ισπανία έφερε το ζήτημα στον ΟΗΕ για τον τερματισμό της Αποικιοκρατίας, ζητώντας έντονα την επιστροφή του στρατηγικής σημασίας ακρωτηρίου…..κι όσο κι αν φαίνεται παράξενο το θέμα το λύσαν οι ίδιοι οι κάτοικοι του Γιβραλτάρ το 1967, όταν αρνήθηκαν κατηγορηματικά το ενδεχόμενο της επιστροφής του «βράχου» στην Ισπανία, ύστερα από δημοψήφισμα, κερδίζοντας παράλληλα απ’ τους Βρετανούς το δικαίωμα της αυτοδιοίκησης, το 1969…..οι Ισπανοί κλείσαν τα σύνορα, χαμός…..έως το 1985 που άρχισε να ψιλοφαίνεται μια προσέγγιση στις σχέσεις Βρετανίας και Ισπανίας για το ζήτημα, χωρίς όμως καμία ουσιαστική εξέλιξη για το ισπανικό αίτημα. Και το σημαντικότερο εμπόδιο αποτέλεσαν οι ίδιοι οι κάτοικοι του Γιβραλτάρ…..Σκεφτείτε σύντροφοι, ότι όταν το 2002 ο τότε ΥΠΕΞ της Βρετανίας Τζακ Στρο δήλωσε ότι Ισπανία και Βρετανία είχαν φτάσει σε συμφωνία για το μέλλον της αποικίας, που προέβλεπε το ενδεχόμενο συγκυριαρχίας, ο τότε κυβερνήτης του Γιβραλτάρ Πίτερ Καρουάνα κήρυξε δημοψήφισμα, το οποίο αν και δεν αναγνωρίστηκε ούτε από την Ισπανική ούτε από τη Βρετανική πλευρά, ήταν ενδεικτικότατο, το 98,97% του πληθυσμού ψήφισαν κατά της συγκυριαρχίας και μόνο 187 κάτοικοι τάχθηκαν υπέρ!!!.....Η Βρετανία τελικά δήλωσε ότι δεν θα επιδιώξει αλλαγή του καθεστώτος του Γιβραλτάρ χωρίς θέληση των κατοίκων του…..και οι κάτοικοι, όπως όλα δείχνουν, εξακολουθούν και ψηφίζουν Βρετανικά.
ια πανωλεθρία με ιδιαίτερη –κατά τη γνώμη μου- βαρύτητα στην εξέλιξη του Β' ΠΠ, διότι αυτή η ήττα των Ιταλών κατέστησε περισσότερο επιφυλακτικό τον Φράνκο και σίγουρα τον επηρέασε στην απόφαση του ν’ αρνηθεί να βγει στον πόλεμο. Όμως αυτά είναι εκ των υστέρων και εκ του ασφαλούς συμπεράσματα σύντροφοι, καιρός να επιστρέψουμε στα γεγονότα.
16. Παρά των παταγώδη αποτυχία των συνομιλιών στο Αντάιγ, ο Χίτλερ δεν παραιτήθηκε απ’ το σχέδιο του να καταλάβει το «βράχο». Απ’ τη μια λοιπόν ανέθεσε στο Μουσολίνι να προσπαθήσει να μεταπείσει τον Φράνκο κι απ’ την άλλη έδωσε άμεσα εντολή στο Γενικό του επιτελείο καταστρώσει ένα σχέδιο για την κατάληψη του…..έτσι απλά γεννήθηκε η επιχείρηση «Φελιξ»…..και στις αρχές Νοεμβρίου 1940 άρχισε να παίρνει την επιτελική του μορφή, «Τονίζουμε ότι η επιχείρηση Φέλιξ πρέπει να αρχίσει με μια ξαφνική αεροπορική επιδρομή εναντίον της Αγγλικής βάσης του Γιβραλτάρ. Η επιδρομή αυτή πρέπει να έχει όλα τα χαρακτηριστικά του αιφνιδιασμού και αυτό πρέπει να το λάβουν σοβαρά υπ όψιν τους οι αρμόδιες στρατιωτικές αρχές…..Για το λόγο αυτό δεν είναι δυνατόν να γίνουν στη ξηρά μεγάλες προετοιμασίες ούτε να γίνει μεγάλη συγκέντρωση υλικού στις σχετικές βάσεις ανεφοδιασμού. Είναι εξ ίσου αδύνατο να συγκεντρωθούν μεγάλες στρατιωτικές μονάδες κοντά στα Ισπανικά σύνορα προτού αρχίσει η αεροπορική επίθεση…..Γενικά η επιχείρηση πρέπει να γίνει με μεγάλη φρόνηση και θα χρειασθεί οπωσδήποτε η συνεργασία των τοπικών αρχών…..Στην αρχή των επιχειρήσεων θα παρουσιασθούν ασφαλώς δυσκολίες απρόβλεπτες τις οποίες όμως θα πρέπει να ξεπεράσουμε.»
17. Κι ενώ στη Γερμανία οι στρατιωτικές προετοιμασίες για την κατάληψη του «βράχου» βρίσκονταν στο φόρτε τους, διπλωματικά την πρωτοβουλία είχε αναλάβει η Ιταλία, η οποία στο μεταξύ είχε υποστεί πανωλεθρία στα Ελληνικά βουνά.....μια πανωλεθρία με ιδιαίτερη –κατά τη γνώμη μου- βαρύτητα στην εξέλιξη του Β' ΠΠ, διότι αυτή η ήττα των Ιταλών κατέστησε περισσότερο επιφυλακτικό τον Φράνκο και σίγουρα τον επηρέασε στην απόφαση του ν’ αρνηθεί να βγει στον πόλεμο. Όμως αυτά είναι εκ των υστέρων και εκ του ασφαλούς συμπεράσματα σύντροφοι, καιρός να επιστρέψουμε στα γεγονότα.
18. Η συνάντηση του Μουσολίνι με τον Φράνκο πραγματοποιήθηκε στην Μποντιγκέρα στις 12 Φεβρουαρίου του 1941…..ξεκίνησε με την έκφραση βαθειάς ευγνωμοσύνης του Φράνκο για την βοήθεια που του προσέφεραν οι Ιταλοί φασίστες –πρόσφατα ο φίλος μου ο Θόδωρος μου μιλούσε τεκμηριωμένα για κάποια τρισεκατομμύρια λιρέτες οικονομική βοήθεια- στον Ισπανικό εμφύλιο, τόνισε και επιβεβαίωσε τη φιλία του προς την Ιταλία και τη Γερμανία και επανέλαβε τη βαθειά του πίστη στην τελική επιτυχία του αγώνα του Άξονα…..άλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε σύντροφοι και συνεχείς υπεκφυγές…..και εκφράζοντας τη διαφωνία του στην Γερμανική πολιτική φέρεται να πρόσθεσε σε έντονο ύφος τα εξής, «Στην Αντάιγ έμεινα με την εντύπωση ότι η Γερμανία αντί να τηρεί σταθερά εχθρική στάση προς την Γαλλία ετοιμαζόταν να τη παρασύρει στην τροχιά της και να την κάνει σύμμαχο του Άξονα. Έμεινα με την εντύπωση ότι η Γερμανία δεν γνώριζε καλά τον Ισπανικό λαό και τις επιδιώξεις του. Έπρεπε φαίνεται η Ισπανία να περάσει σε δεύτερη ή Τρίτη μοίρα.»…..«Για μας κύριος αντικειμενικός σκοπός είναι το Γιβραλτάρ και το Γιβραλτάρ θα το απελευθερώσουν οι Ισπανοί.»
19. Και με τα ίδια και τα ίδια σύντροφοι η σύσκεψη τράβηξε σε μάκρος…..και στο τέλος ο Μουσολίνι διατύπωσε το συμπέρασμα ότι, «η Ισπανία θα βγει στον πόλεμο αν της δοθούν επαρκείς ποσότητες σιταριού και της αναγνωρισθούν οι αποικιακές της διεκδικήσεις», συμπέρασμα που βρήκε απόλυτα σύμφωνο τον Ισπανό ηγέτη αφού απάντησε ως εξής, «Ακριβώς έτσι είναι, η είσοδος της Ισπανίας στον πόλεμο εξαρτάται περισσότερο από την Γερμανία παρά από την ίδια την Ισπανία. Όσο πιο σύντομα την βοηθήσει η Γερμανία τόσο πιο γρήγορα η Ισπανία θα δώσει το παρών στην παγκόσμια υπόθεση του φασισμού.» 18. Η συνάντηση του Μουσολίνι με τον Φράνκο πραγματοποιήθηκε στην Μποντιγκέρα στις 12 Φεβρουαρίου του 1941…..ξεκίνησε με την έκφραση βαθειάς ευγνωμοσύνης του Φράνκο για την βοήθεια που του προσέφεραν οι Ιταλοί φασίστες –πρόσφατα ο φίλος μου ο Θόδωρος μου μιλούσε τεκμηριωμένα για κάποια τρισεκατομμύρια λιρέτες οικονομική βοήθεια- στον Ισπανικό εμφύλιο, τόνισε και επιβεβαίωσε τη φιλία του προς την Ιταλία και τη Γερμανία και επανέλαβε τη βαθειά του πίστη στην τελική επιτυχία του αγώνα του Άξονα…..άλλα λόγια ν' αγαπιόμαστε σύντροφοι και συνεχείς υπεκφυγές…..και εκφράζοντας τη διαφωνία του στην Γερμανική πολιτική φέρεται να πρόσθεσε σε έντονο ύφος τα εξής, «Στην Αντάιγ έμεινα με την εντύπωση ότι η Γερμανία αντί να τηρεί σταθερά εχθρική στάση προς την Γαλλία ετοιμαζόταν να τη παρασύρει στην τροχιά της και να την κάνει σύμμαχο του Άξονα. Έμεινα με την εντύπωση ότι η Γερμανία δεν γνώριζε καλά τον Ισπανικό λαό και τις επιδιώξεις του. Έπρεπε φαίνεται η Ισπανία να περάσει σε δεύτερη ή Τρίτη μοίρα.»…..«Για μας κύριος αντικειμενικός σκοπός είναι το Γιβραλτάρ και το Γιβραλτάρ θα το απελευθερώσουν οι Ισπανοί.»
Συμπέρασμα;…..έξω απ’ τα ωραία λόγια και τις φιλοφρονήσεις, μια απ’ τα ίδια σύντροφοι…..αφού ο Φράνκο ουσιαστικά αρνήθηκε και πάλι να δεσμευτεί στο παραμικρό κι ανέβαλε για χρόνο απροσδιόριστο την είσοδο της Ισπανίας στον πόλεμο…..ο Φράνκο σύντροφοι δεν αρνήθηκε τίποτα, αλλά δεν έπραξε και τίποτα…..και το σχέδιο του Χίτλερ να τερματίσει την Αγγλική κυριαρχία στη Μεσόγειο κυριεύοντας το Γιβραλτάρ, πήγε περίπατο…..αφού δέχθηκε ένα ακόμα σκληρό πλήγμα.
20. Παρόλα αυτά –κι επειδή πάντοτε σύντροφοι η ελπίδα πεθαίνει τελευταία- ο Χίτλερ έγραψε στο Φράνκο στις 6 Φεβρουαρίου 1941 …..«Υπάρχει ένα σημείο που πρέπει να διευκρινισθεί. Ο αγώνας μας είναι αγώνας ζωής και θανάτου και αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να δώσουμε τίποτα…..η μάχη που δίνουν η Γερμανία και η Ιταλία θα κρίνει και την τύχη της Ισπανίας»…..και θυμίζοντας του τη συμφωνία της Αντάιγ, τον κάλεσε να κάνει το συντομότερο την οριστική του επιλογή.
21. Όμως σύντροφοι τον Φεβρουάριο του 1941 τα πράγματα για τον Άξονα δεν ήταν καλά…..γιατί έξω απ’ την Ελλάδα οι Ιταλοί συντρίφτηκαν και στη Βεγγάζη, ας είναι καλά ο Γκρατσιάνι…..Ο Φράνκο λοιπόν, όπως ήταν φυσικό επέλεξε την ουδετερότητα –και καλά έκανε, μιας και κυβέρνησε με τιμές και δόξες έως το 1975 που πέθανε- και στα τέλη του μήνα απάντησε στον Χίτλερ με ειλικρίνεια, αναίδεια και κυρίως αγνωμοσύνη…..«Το πρωτόκολλο της Αντάιγ πρέπει να θεωρηθεί σήμερα άκυρο.»
22. Και η απάντηση αυτή, έτσι όπως διατυπώθηκε, αποτελεί –κατά τη γνώμη μου- βαρύτατη ήττα του Χίτλερ, που με τον χειρότερο τρόπο αντιλήφθηκε ότι δεν μπορεί να βασίζεται για το παραμικρό στην Ισπανία…..αντιλήφθηκε επίσης ότι αν ήθελε να καταλάβει το Γιβραλτάρ, ένας μόνο τρόπος υπήρχε. Να επιχειρήσει ενάντια στη θέληση της Ισπανίας, παραβιάζοντας την ουδετερότητα της. Και ίσως σε άλλους καιρούς να το τολμούσε, αφού και σχέδιο είχε και άνδρες…..όμως τότε ήταν στα σκαριά η επίθεση εναντίον των μπολσεβίκων της Σοβιετίας και άνδρες δεν υπήρχαν!!!.....Κι έγραψε οριστικά στο Μουσολίνι, «Για να μιλήσουμε καθαρά η Ισπανία δεν θέλει να βγεί στο πόλεμο και δεν θα βγει. Κι αυτό είναι δυσάρεστο ,γιατί μειώνεται η δυνατότητα να πληγεί η Αγγλία στις μεσογειακές της βάσεις.»
Έτσι το Γιβραλτάρ τη γλύτωσε σύντροφοι και σώθηκε…..τρόπος του λέγειν δηλαδή τη γλύτωσε, αφού οι Άγγλοι εξακολουθούν μέχρι και σήμερα να το ελέγχουν.
23. Για την ιστορία, το Γιβραλτάρ καταλήφθηκε απ’ τον Άγγλο ναύαρχο Ρουκ στις 1 Αυγούστου 1704 κι από τότε παραμένει υπό Βρετανική κυριαρχία, που επικυρώθηκε το 1713 με τη Συνθήκη της Ουτρέχτης…..Το θέμα του Γιβραλτάρ προκάλεσε πολλά σκαμπανεβάσματα στις Ισπανοβρετανικές σχέσεις, που κορυφώθηκαν το 1963 όταν η Ισπανία έφερε το ζήτημα στον ΟΗΕ για τον τερματισμό της Αποικιοκρατίας, ζητώντας έντονα την επιστροφή του στρατηγικής σημασίας ακρωτηρίου…..κι όσο κι αν φαίνεται παράξενο το θέμα το λύσαν οι ίδιοι οι κάτοικοι του Γιβραλτάρ το 1967, όταν αρνήθηκαν κατηγορηματικά το ενδεχόμενο της επιστροφής του «βράχου» στην Ισπανία, ύστερα από δημοψήφισμα, κερδίζοντας παράλληλα απ’ τους Βρετανούς το δικαίωμα της αυτοδιοίκησης, το 1969…..οι Ισπανοί κλείσαν τα σύνορα, χαμός…..έως το 1985 που άρχισε να ψιλοφαίνεται μια προσέγγιση στις σχέσεις Βρετανίας και Ισπανίας για το ζήτημα, χωρίς όμως καμία ουσιαστική εξέλιξη για το ισπανικό αίτημα. Και το σημαντικότερο εμπόδιο αποτέλεσαν οι ίδιοι οι κάτοικοι του Γιβραλτάρ…..Σκεφτείτε σύντροφοι, ότι όταν το 2002 ο τότε ΥΠΕΞ της Βρετανίας Τζακ Στρο δήλωσε ότι Ισπανία και Βρετανία είχαν φτάσει σε συμφωνία για το μέλλον της αποικίας, που προέβλεπε το ενδεχόμενο συγκυριαρχίας, ο τότε κυβερνήτης του Γιβραλτάρ Πίτερ Καρουάνα κήρυξε δημοψήφισμα, το οποίο αν και δεν αναγνωρίστηκε ούτε από την Ισπανική ούτε από τη Βρετανική πλευρά, ήταν ενδεικτικότατο, το 98,97% του πληθυσμού ψήφισαν κατά της συγκυριαρχίας και μόνο 187 κάτοικοι τάχθηκαν υπέρ!!!.....Η Βρετανία τελικά δήλωσε ότι δεν θα επιδιώξει αλλαγή του καθεστώτος του Γιβραλτάρ χωρίς θέληση των κατοίκων του…..και οι κάτοικοι, όπως όλα δείχνουν, εξακολουθούν και ψηφίζουν Βρετανικά.
24. Ο Φράνκο τώρα για να ξοφλήσει το χρέος του προς τον Μουσολίνι και τον Χίτλερ συγκρότησε κι απέστειλε στο Ανατολικό μέτωπο την «κυανή μεραρχία», που αποδεκατίστηκε.
Αυτά σύντροφοι, γειά χαρά!!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου